بازی کودک با خودش

تنها بازی کردن کودک

بازی کودک با خودش چیزیست که زیاد در کودکان دیده می شود. نترسید؛ خیلی هم خوب است! بازی کردن کودکان از دیرباز به عنوان یک ابزار مهم برای رشد و سلامت جسمانی و اجتماعی آنها شناخته می شود. بازی کردن کودکان آنها را آماده ورود به آینده و رویارویی با زندگی می کند. بازی ها می توانند به صورت جمعی و یا فردی انجام شوند که هر کدام برای خودشان دارای مزایایی هستند. در بازی های جمعی روحیه کار تیمی، حس مسئولیت پذیری از خود گذشتگی در مواقع مختلف در کودکان تقویت می شود در مقابل در بازی های فردی اعتماد به نفس، خلاقیت و بسیاری موارد دیگر در کودک رشد پیدا می کند. هر دو نوع بازی برای کودکان ضروری است لیکن در این مقاله سعی شده تا والدین عزیز را با مزایای تنها بازی کردن کودک بیش از پیش آشنا کنیم.

مزایای تنها بازی کردن کودک با خودش

تعاملات اجتماعی یکی از نیاز های کودکان در رشد اجتماعی و شخصیتی آن‌ها محسوب می‌شود. کودکان به برقراری ارتباط با همسالان خود رغبت زیادی نشان می‌دهند. ولی گاهی اوقات لازم است تا آن‌ها به تنهایی به بازی بپردازند. این امر علاوه بر اینکه به کودک درس‌های ارزشمندی از زندگی را آموزش می‌دهد به والدین نیز کمک می‌کند تا زمانی را به خود اختصاص دهند. این تنهایی اگر در مسیر درست و هدایخانه کودکت شده توسط والدین طراحی شود، نه تنها ضرری متوجه شخصیت کودک نمی کند بلکه به رشد فکری او بسیار کمک خواهد کرد. در ادامه به برخی از فواید بازی کردن کودک به تنهایی اشاره می کنیم.

افزایش خلاقیت

یکی از چیزهایی که با بازی کودک با خودش ایجاد می شود رشد خلاقیت کودک است. خلاقیت یکی از ویژگی های فردی است که می تواند در حل مشکلات و یافتن راهکارهای مناسب برای خروج از مواقع بحرانی کمک شایانی کند. این ویژگی را به طور قطع می توان از دوران کودکی در فرزندانمان ایجاد کنیم. تنها بازی کردن کودک با خودش به وی کمک می کند که راه حل های ابتکاری را به کار ببندد تا به نتیجه دلخواهش دست پیدا کند. کودک خلاق می تواند با یافتن راه حل های نوآورانه به سطح بالاتری از اندیشه دست یافته و در گروه های مهارتی پیشرفته تری قرار گیرد.

گاهی علت بازی نکردن کودک در نتیجه وسایل بازی و فعالیت هایی است که برای او تکراری شده اند. فراهم آوردن فضایی که کودک مجبور باشد به تنهایی به بازی بیردازد می تواند در او انگیزه لازم برای به کار گیری قوه تخیل وی و یافتن روشی برای خلق بازی مبتکرانه را ایجاد نماید. این گونه کودکان قادر خواهند بود نسبت به جنبه های مختلف زندگی و اتفاقات پیرامون خود با انعطاف بیشتری برخورد کرده و کلید حل مشکلات را با ارائه راه حل های نو آورانه ای به دست می گیرند.

افزایش تخیل

عروسک بازی کودک با خودش

خیال پردازی در کودکانی که به تنهایی بازی می کنند بسیار نمود دارد. بازی کودک با خودش و بازی با شخصیت های خیالی که در کتاب ها و یا کارتون ها شنیده و یا دیده اند، نشانه های بارزی از هوش بالای کودک است. خیال پردازی و برخورداری از تفکرات انتزاعی از ویژگی های کودکان 3 تا 4 ساله است. احتمالا در بازی با کودک سه ساله مشاهده کرده اید که ناگهان شما را به یکی از نقش های داستان های خیالی خود و یا حتی قصه هایی که تا کنون شنیده و یا شخصیت افراد واقعی محیط زندگی خود تبدیل کرده و خود نقش قهرمان اصلی آن داستان را بر عهده دارد. چنین فعالیت هایی منصوب به قوه تخیل کودکان می باشد.

کودک از طریق یازی هایی مانند داستان سرایی، کاردستی های هنری، نقاشی، اجرای موسیقی و بازی های وانمودی که می تواند به تنهایی نیز انجام شود، می آموزد که چگونه قوانین پیچیده و واقعی جهان را در قاب تخیل آورده و به حل تعارضات میان آن ها بپردازد. همچنین تظاهر کردن به آنچه که او تصور می کند، تمرینی است برای ایجاد شرایط و تبدیل آن به موقعیت مورد انتظار کودک در آینده. دایره واژگان کودکان در بازی های تخیلی به طور آشکاری وسیع تر می‌شود. با مشاهده بازی های تخیلی کودک به راز های نا گفته آنان و پیچیدگی های ذهنی و شخصیتی آن‌ها پی می بریم.

رشد اعتماد به نفس

هنگامی که کودک در مسیر بازی، خود را تنها می بیند برای انجام فعالیت ها و یافتن راهکار های مناسب، به خود اتکایی می رسد. این مهم، مهارت اعتماد به نفس را در کودک افزایش داده و قابلیت های وی را در رویارویی با مشکلات زندگی تقویت کرده و سبب می‌شود تا روحیه مبارزه طلبی با موانع در کودک رشد کند. همچنین با برخورداری از اعتماد به نفس احتمال تاثیر پذیری وی از محیط اطراف و حتی گروه همسالان کاهش یافته و بر میزان تاثیر گذاری کودک بر سایرین افزوده می‌شود. بازی های معما محوری مانند پازل و ساخت بلوک که کودک را به یافتن راه حل های مناسب برای حل آن وا می دارد، سبب می‌شود که کودک احساس بهتری نسبت به خود یافته و در ایجاد استقلال در وی تاثیر مستقیمی بگذارد.

بهبود مهارت رهبری

یکی از نتایجی که از بازی کودک با خودش حاصل می‌شود، تقویت مهارت رهبری و جهت دهی می باشد. تنها بازی کردن کودک و اعطای نقش های مختلف به خود، سبب می‌شود تا کودک جایگاه هر یک از شخصیت ها را در دنیای واقعی شناخته و نسبت به آن ها عمیق تر فکر کند. از این رو کودک با توجه به اعتماد به نفسی که کسب کرده، شخصیت مستقل تری یافته و می تواند در خصوص مدیریت افراد و جریان های اطراف خود موفق تر عمل نماید.

رشد استقلال اجتماعی

کودکانی که به تنهایی به بازی می پردازند، برای برآوردن نیاز هایشان وابستگی کمتری نسبت به سایر کودکان به افراد و اطرافیاشان دارند. شخصیت مستقل اجتماعی نشات گرفته از تنها بازی کردن کودک سبب می‌شود در شرایط مختلف سخت گیری کمتری به خرج داده و راحت تر خود را با موقعیت وفق دهد. او یاد می گیرد لحظات تنهایی اش را بدون آنکه منتظر کسی یا چیزی باشد پر کند و به این طربق در خلوت خود بدون خجالت و کم رویی به ایفای نقش های مختلف بپردازد.

برقراری آرامش و امنیت فکری

آب بازی کودک با خودش

کودکان نیز مانند بزرگسالان با قرار گرفتن در محیط های پر سر و صدا و پر تنش خسته می شوند. گاهی لازم است کودک در تنهایی بازی کند تا بتواند به آرامش و تمرکز کافی دست یابد. برای همین است که بازی کودک با خودش را به بازی در جمع هاش شلوغ ترجیح می دهد. حضور او در خانه کودک، مهد کودک ها و سایر اجتماعات سبب ایجاد بر هم خوردن نظم فکری و حتی گاهی پرخاش گری در او می‌شود. بازی کودک با خودش فرصت یافتن آرامش و تمرکز را برای والدین و سایر اعضای خانواده نیز فراهم می آورد. البته باید توجه داشت که این موضوع به معنای غفلت کردن از کودکان نیست بلکه باید با ایجاد محیطی امن و نظارت دورادور گاهی کودکان را در بازی به حال خود گذاشت و برای خلوت آن‌ها احترام و ارزش قایل شد تا بتوانند با کسب آرامش خود را مهیای فعالیت آتی نمایند.

علت تنها بازی نکردن کودک

اگر چه شخصیت کودک در بروز فعالیت های او تاثیر گذار است ولی می توان اهم دلایل تنها بازی نکردن کودک را در دیگاه ها و باور های اشتباه والدین جستجو کرد. برخی از والدبن معتقدند تنها گذاشتن کودک به دلیل وابستگی آن‌ها به حضور فردی به عنوان مراقب، امری واجب و محتوم است. این تفکر اگرچه تا حدودی صحیح است اما باید دانست که والدین می توانند به مرور زمان از وابستگی کودک کاسته و به او شخصیت مستقل تری بدهند. چنانچه کودک به آغوش، تغذیه و توجه بی وقفه عادت کند در تمام دوران کودکی و چه بسا بزرگسالی با این مسئله در گیر خواهد بود. در واقع کودک به شیوه و روش والدین در ارتباط با تامین نیاز های خود عادت می کند.

بازی کودک با خودش به او فرصت تفکر، تخیل، شنیدن صدای محیط و تقویت قوه خلاقیت می‌دهد. برخی از والدین بر این باور هستند که تنها بازی کردن کودک به منزله رها کردن اوست؛ و اگر کودک را برای لحظه ای تنها بگذارند، موجب ناکامی، نا امیدی و یا ترس در آن‌ها خواهند شد. آن‌ها می پندارند که والدین وظیفه دارند برای حل مشکلات کودکان، با توجه و مداخلات بی وقفه پیش قدم شوند. این در حالی است که انجام این عمل کاملا به ضرر کودک بوده و او علاوه بر یافتن شخصیت وابسته، از مهارت حل مسئله باز خواهذ ماند. گاهی فقط باید ناظر بازی کودک بوده و شاهد توانایی ها و نقاط ضعف او بود تا از این طریق بتوان نسبت به تقویت و یا اصلاح هر یک از آن‌ها اقدام نمود.

راه های تشویق بازی کودک با خودش

شکل گیری شخصیت، از طریق تنها بازی کردن کودک یکی از راهکارهایی است که مورد بحث و توجه بسیاری از روانشناسان قرار دارد. گاهی برخی از والدین در مواجهه با تنها بازی کردن کودک خود می هراسند به ویژه اگر شاهد صحبت کردن کودک با دوست خیالی خود باشند. آن‌ها از اینکه این رفتار ممکن است آغاز گر نوعی روان پریشی و یا فرو رفتن در توهمات باشد نگران می شوندکه البته این باور کاملا اشتباه بوده و حتی می توان آنرا بعنوان نقطه قوتی برای کودک قلمداد نمود. عده ای نیز بر خلاف آن‌ها از اینکه کودکشان قادر به بازی با خودش نیست ناراحت هستند و مایلند کودک بتواند گاهی بدون مداخله افراد دیگر خود را سرگرم ساخته و به انجام فعالیتی مشغول شوند.

به هر روی باید توجه داشت، پرورش تمامی ابعاد شخصیتی کودک در سایه نظارت کامل والدین و مراقبین آن‌ها امری است که نیازمند کسب تجربه در محیط های مختلف و انجام انواع فعالیتهای گروهی و انفرادی میسر می‌شود و نباید یکی را بر دیگری ترجیح داد. بسیری از بازی های گروهی از آنحایی که نیازمند فعالیت های جمعی است کودک را ناخواسته به مشارکت وا می دارد؛ اما چگونه می توان کودک را به انجام فعالیت های انفرادی سوق داد؟ در ادامه راه کارهایی برای تشویق کودک جهت انجام فعالیت و تنها بازی کردن کودک، پیشنهاد می‌شود که می تواند مفید واقع شود.

فراهم کردن جایگاه مخصوص بازی

یکی از مهمترین نکاتی که باید از سوی والدین هنگام اجرای بازی های فردی کودک مورد توجه قرار گیرد، تامین امنیت و دور کردن خطرات احتمالی از آن‌ها است. بهتر است فضایی را به بازی کودک اختصاص دهید و آن قسمت را برای انجام فعالیت های او مهیا نمایید. به عنوان مثال در اتاق بازی کودک از کفپوش های نرم استفاده کرده و در دسترس نبودن وسایل خطرناک مانند وسایل شکستنی، تیز و برنده اطمینان حاصل نمود. با قرارداد اشیاء مورد علاقه کودک و حتی نام گذاری آن مکان با یکی از اسامی پیشنهادی کودک می توان او را به بازی کردن در این محیط علاقمند کرد.

آشنایی با فواید بازی های فردی

بسیاری از والدین از تنها رها کردن کودک با وسایل بازی دچارعذاب وجدان می شوند. عدم آکاهی از منفعت بازی کودک با خودش، مانع رشد و تقویت اعتماد به نفس و مهارت های کلامی آنان شده و مسیر دستیابی کودکان به استقلال را محدود می نماید.

همراهی و تعامل با کودک

پر واضح است که همراهی والدین با کودک در مواقع مورد نیاز او، امری ضروری محسوب می‌شود. توجه به سن و توانمندی های او باعث می‌شود که از کودک انتظاری فرا تر از سنش نداشته باشیم. به عنوان مثال اگر کودک تقاضای باز کردن درب جعبه اسباب بازی مورد علاقه خود را داشت، حتما باید او را همراهی و یاری نمود. صبور باشید و اجازه دهید او با بکار گیری قوه تخیل خود، نسبت به اجرا و اتمام بازی اقدام نماید. به این ترتیب می توان حس اعتماد را در کودک افزایش داده و مانع اضطراب جدایی و عدم دریافت توجه کافی از سوی والدین شد.

انتخاب فعالیت ها و اسباب بازی های مناسب

بازی کودکان با خودشان

وقتی اطراف کودک را با انواع اسباب بازی های گوناگون پر می کنیم و یا انتظار انجام فعالیت هایی را از کودک داریم که خارج از توان سنی و یا فکری کودک است، تنها او را سردر گم کرده و سبب ایجاد ناکامی در وی و مانع از بازی کودک با خودش می شویم. کودک باید زمان کافی برای وارسی و ارضای حس کنجکاوی خود در ارتباط با هر وسیله و یا فعالیتی را داشته باشد تا بتواند سایر قوا و استعدادهای خود را در آن زمینه آشکار کرده و آن را شکوفا سازند. خانه بازی کودک بالونیا با داشتن فضایی مفرح به جهت بازی کودکان، با استفاده از روانشناسان مجرب در طراحی انواع بازی های فکری برای کودکان سعی در ایجاد مکانی برای رشد اجتماعی کودکان داشته تا والدین عزیز بتوانند با خیالی آسوده به مشغله های روزمره خود رسیده و کودکان را به آسودگی خیال به خانه بازی کودک بالونیا بسپارند.

تشویق و ترغیب کودک برای حل معما

در هر مرحله از بازی کودک با خودش به تمام تلاش های وی باید توجه نموده و او را مورد تشویق قرار داد. هرگز نباید نتیجه فعالیت های او را با سایر کودکان مقایسه نمود. به عنوان مثال خلق یک اثر هنری از سوی کودک می تواند تنها به ایجاد یک لکه رنگی روی کاغذی سفید باشد. کودک آن لکه را فضایی سبز بزرگ، خانه یا هر تصور دیگری که در ذهنش دارد قلمداد می کند و ممکن است با هیجان شروع به توصیف آن نماید. در چنین مواقعی بهتر است خود را با دنیای ذهنی او نزدیک کرده و سعی نکنیم فعالیت او را اصلاح کنیم بلکه بهتر است او را مورد تشویق قرار دهیم.

تقویت مهارت ها و توانایی ها

همانطور که می دانید بازی نقش مهمی در رشد ذهنی، فکری، جسمی و اجتماعی کودک دارد. کودک از طریق بازی با خودش به تنهایی می تواند مهارت هایی را مانند تقویت حس استقلال، اعتماد به نفس، خلاقیت و مهارت های کلامی پیدا کند.

تخصیص زمان مناسب

بازی کردن کودک به تنهایی به خلق و خوی او بستگی دارد. زمانی که کودک خسته، گرسنه، خواب آلود و یا بیمار است، انجام این کار برایش سخت خواهد بود. همچنین نمی توان از کودک انتظار داشت هنگامی که در میان جمعی از خویشاوندان و دوستان قرار دارد، به بازی با خودش بپردازد؛ بنابراین تخصیص زمان مناسب به بازی فقط منوط به زمان اشتغال و استراحت والدین نمی باشد.

سوالات متداول شما عزیزان

این مطلب را به اشتراک بگذارید:

ارتباط با مشاوران بالونیا

مشاوران ما آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان می باشند

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *