آموزش اعداد به کودکان با بازی
درک اعداد مهارت مهمی است که مهدکودکی‌ها باید بر آن مسلط شوند. افراد از دوران کودکی با مفاهیم مختلفی از ریاضیات، مانند مقایسه کمیت و تشخیص الگو مواجه می‌شوند؛ اما هنگامی‌که به سن پیش‌دبستانی رسیدند، ضروری است آموزش اعداد را به روشی سرگرم کننده و تعاملی با آن‌ها آغاز کنید. آموزش اعداد به کودکان با بازی، یکی از بهترین راه‌ها برای همراه کردن بچه‌ها با مربیان در یادگیری اعداد است. معمولاً مربیان در مهدکودک ابتدا با آموزش مفاهیم شمارش به بچه‌ها شروع می‌کنند؛ اما شما می‌توانید مهارت‌های ریاضی را زودتر از آن به کودک خود آموزش دهید. وقتی بچه‌ها حدوداً یک سال سن دارند، والدین می‌توانند با الگوبرداری از تکنیک‌های یادگیری، آموزش اعداد و شمارش به کودکان را آغاز کنند.
مهارت‌هایی که به کودک خود می‌آموزید، می توانند در مهدکودک به‌صورت یک پیش‌فرض به آن ها کمک کنند تا در یادگیری عملکرد بهتری داشته باشند. آموزش شمارش به کودکان، می‌تواند با استفاده از راهبردهای ساده، سرگرم کننده و آسان انجام شود. درنتیجه به کودک شما کمک می‌کند تا با آمادگی بیشتری با اعداد ارتباط برقرار کند. اگر شما هم می خواهید تکنیک‌های به‌روز و سرگرم کننده را برای آموزش اعداد به کودکان با بازی، یاد بگیرید، در ادامه با ما همراه باشید تا بهترین بازی‌ها را با شما در میان بگذاریم. بی شک این بازی‌ها می توانند اوقات خوش و مفیدی را برای شما و کودکتان بسازند.
آنچه در این مطلب خواهید خواند
آموزش اعداد به کودکان با بازی چگونه است؟
آموزش شمارش به کودکان پیش‌دبستانی، آمادگی آن ها را برای یادگیری سایر مفاهیم ریاضی که در آینده با آن روبه‌رو می شوند، بالا می برد و آن ها را با مواردی مانند جمع و تفریق آشنا می کند. یکی از راه‌های شروع، این است که درحالی‌که تعداد صحیح انگشتانش را بالا نگه‌داشته‌اید، به کودک خود بگویید چند سال دارد. سپس از او بخواهید که مجدداً همین کار را انجام دهد.اگر کودک شما آمادگی الگوبرداری از این رفتار را ندارد، فقط به تلاش خود ادامه دهید. درنهایت، او تعداد صحیح انگشتان خود را بالا نگه می‌دارد. وقتی این کار را کرد، بگویید: درست است! به یاد داشته باشید که این فعالیت‌های آموزشی را سرگرم کننده و بی‌دغدغه نگهدارید. به آن ها فشار نیاورید و حتی برایشان جوایزی را تهیه کنید تا در صورت پاسخ درست، به‌عنوان تشویق آن را به کودکتان بدهید. این هدیه می‌تواند یک شکلات یا آب‌نبات باشد.
اما چگونه به کودکان یاد می‌دهید که اعداد را تشخیص دهند؟
به کودکان بیاموزید که اعداد را با استفاده از داستان‌های سرگرم کننده یا آواز خواندن برای هر یک بشناسند. نوشتن اعداد روی هوا، درست کردن کاردستی‌هایی به شکل اعداد، بازی با فوم و خمیربازی و فعالیت‌های مشابه بسیار تأثیرگذار هستند. دیدن اعداد در طول بازی آن ها بسیار مهم است. با به‌کارگیری بازی‌ها یادگیری اعداد، این آموزش ساده‌تر و سرگرم کننده تر ازآنچه فکر می‌کنید خواهد بود. در ادامه انواع شما را با بازی‌هایی آشنا می کنیم که به شما کمک می‌کنند اعداد را به کودکانتان بیاموزید. تقریباً همه این بازی‌ها را می‌توان در مدرسه، مهدکودک، خانه بازی و یا در خانه امتحان کرد.
آموزش اعداد به کودکان با بازی خواندن
از قافیه‌ها و آهنگ‌های اعداد استفاده کنید. قافیه و آهنگ اعداد، یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای کودکان پیش‌دبستانی و مهدکودکی، برای یادگیری اعداد محسوب می شوند. ممکن است شما هم تعدادی شعر اعداد را بشناسید. شعرهای فارسی زیادی وجود دارند که برای این آموزش سروده شده‌اند. در ادامه به چند نمونه از این اشعار اشاره می‌کنیم:
- مثلاً آموزش عدد ۱
- یک دونه گنجیشک قشنگ
- رو شاخه ها پر می زنه
- دنبال دوست می گرده و
- به هر طرف سر می زنه
- در زمان خواندن این شعر می‌توانید از شکل گنجشک هم استفاده کنید.
- آموزش عدد ۲
- دو تا قناری تو قفس
- شبیه خورشید می مونن
- با مهربونی پیش هم
- موندن و آواز می خونن!
- آموزش عدد ۵
- پنج خیلی مهربونه
- شبیه قلب می مونه
- یا یک دایره‌ای که
- داره زیرش دندونه
هنگامی‌که این آهنگ‌ها و قافیه‌ها را می‌خوانید، مطمئن شوید که انگشتان خود را نشان می‌دهید تا فرزندتان بتواند عدد را به تعداد انگشتانی که بالا نگه می‌دارید، مرتبط کند.
- آموزش عدد ۶
- شش گربه‌ی ناز و ملوس
- دیروز به دنیا اومدن
- با مامان زرنگشون
- تو جعبه‌ی کفش منن!
- آموزش عدد ۹
- نه پینه دوز مهربون
- رو گلدونای مادرم!
- کفشم اگر پاره بشه
- غصّه دیگه نمی‌خورم!
در هنگام خواندن این اشعار، می‌توانید از نقاشی یا اشکال هم استفاده کنید. شعرخوانی یکی از بهترین روش‌های آموزش اعداد به کودکان با بازی می‌باشد.
آموزش اعداد به کودکان با بازی خمیر
بچه‌ها عاشق بازی با خمیربازی هستند، بنابراین استفاده از آن برای یادگیری اعداد و تمرین شمارش، یک فعالیت یادگیری فوق‌العاده کاربردی است. راه‌اندازی این فعالیت بسیار ساده بوده و راهی عالی برای قرار دادن اعداد در معرض دید بچه‌های خردسال است. بازی با خمیر، به کودکان اجازه می‌دهد تفاوت مقادیر را به‌صورت بصری ببینند. این فعالیت را می‌توان با ایجاد اعداد کوچک‌تر یا بزرگ‌تر برای سطوح مختلف سنی تطبیق داد.
ساختن اعداد با خمیر بازی کودکان سبب می‌شود تا درک درستی از تعداد برای آن‌ها ایجاد شود. برای شروع این فعالیت، شما به یک بسته خمیربازی، صفحه‌ای حاوی اعداد چاپ شده، وردنه و چاقوی پلاستیکی نیاز دارید. داشتن قالب اعداد نیز کمک می‌کند. صفحه‌ای را که عدد چاپ شده روی آن قرار دارد، جلوی کودک بگذارید. به او یاد بدهید فرم عدد کشیده شده بر روی کاغذ را با خمیر درست کند و روی عدد قرار دهد.
هنگامی‌که شکل عددی درست شد. نوبت به ساختن تعداد آن است. اگر قالب اعداد را داشته باشید، کودک می‌تواند با وردنه خمیربازی را پهن کند. از او بخواهید با قالب اعداد، به تعداد هر عدد، شکل آن را درست کند؛ مثلاً در مورد عدد، ۳ شما یک ۳ بزرگ دارید و تعداد ۳ عدد ۳ کوچک‌تر. به‌جای قالب اعداد از قالب اشکال هم می‌توان استفاده کرد؛ مثلاً قالب حیوانات یا میوه‌ها را در نظر بگیرید. در این بازی کودک می‌تواند عدد را با تعداد تطبیق دهد و با مفهوم آن ها به‌خوبی آشنا شود.
داستان‌سرایی
برای آموزش اعداد به کودکان با بازی، از داستان‌ها استفاده کنید. داستان‌سرایی یک راه عالی برای شروع یادگیری اعداد است. از داستان‌ها برای آموزش مهارت‌های مختلفی استفاده می‌کنند. قصه‌گویی بر حس کنجکاوی و توجه کودکان تأثیر می‌گذارد. یکی از راه‌های انجام این تکنیک، داشتن یک کیسه حاوی چند اسباب‌بازی است. برای مثال، اگر شماره ۳ را معرفی می‌کنید، می‌توانید چنین داستانی داشته باشید: این شماره ۳ است. شماره ۳ امروز به یک ماجراجویی رفت. ۳ سنگ جادویی پیدا کرد (حالا آن‌ها را از کیسه بیرون بیاورید). سنگ‌ها را مالش داد و ۳ قورباغه از آن‌ها بیرون پرید. (قورباغه‌های اسباب‌بازی را از کیسه بیرون بیاورید). خوب است در طول داستان زمانی را هم صرف نگاه کردن به شکل عددی کنید که در داستان استفاده می‌شود. از کودک بخواهید آن را در هوا یا روی دست خود بکشند.
آموزش اعداد به کودکان با بازی نقاشی
نقاشی یکی دیگر از راه‌هایی است که می‌توان از آن برای آموزش اعداد به کودکان استفاده کرد. اعداد را در یک دفتر نقاشی یادداشت کنید و از فرزندتان بخواهید چیزی که نشان‌دهنده آن مقدار است بکشد. مثلاً ۳ را بنویسید و از او بخواهید سه گل بکشد. برای ۴، می‌توانید از کودک بخواهید چهار بستنی قیفی بکشد. شما همچنین می‌توانید برعکس این کار را هم انجام دهید. چندین مقدار از یک شی را بکشید و از کودک خود بخواهید که آن ها را بشمارد و عدد را به شما بگوید. کتاب‌هایی که برای رنگ‌آمیزی اعداد طراحی شده‌اند نیز ایده بسیار خوبی هستند. دفتر رنگ‌آمیزی‌های آماده با موضوع اعداد معمولاً در کنار شکل عدد، تعداد آن را هم با اشکال نشان می‌دهند.
اغلب کودکان می‌توانند اعداد را بخوانند، اما به‌طور کامل نمی‌دانند که اعداد نشان‌دهنده چیست. این فعالیت ترکیبی اعداد و بازی تطبیق اعداد، می‌تواند به کودکان در درک و مقایسه آن ها کمک کند. از مهر اشکال نیز می‌توان استفاده کرد. شما می‌توانید عدد موردنظر را نقاشی کنید. حالا از کودک بخواهید با مهر و استامپ اشکال، به تعداد آن عدد مهر بزند. باید این را به آن ها انتقال دهید که درک کنند اعداد فقط نماد نیستند، بلکه مقادیر را نشان می‌دهند. این یک مفهوم مهم برای کودکان پیش‌دبستانی محسوب می‌شود.
آموزش اعداد به کودکان با بازی فلش کارت
فلش کارت‌هایی با اعداد صفر تا نه درست کنید. از آن‌ها برای انجام بازی‌های اعداد مختلف با کودک خود استفاده نمایید. به‌عنوان‌مثال، می‌توانید اعداد را به ترتیب تصادفی قرار دهید و به فرزندتان کمک کنید آن ها را به ترتیب صحیح مرتب کند. بچه‌ها سریع یاد می‌گیرند و می‌توانند مفاهیم را به‌راحتی درک کنند. معرفی اعداد به کودکان مهدکودک به شیوه‌ای سرگرم کننده، به آن ها کمک می‌کند تا اعداد را به‌راحتی درک نمایند. کودکان پیش‌دبستانی تمایل زیادی به حفظ اعداد دارند. زمانی که تعداد اشیا روزمره را به اعداد مرتبط می‌کنید، آن ها به‌تدریج شروع به درک معنای واقعی اعداد خواهند کرد.
سنگ‌های شماره
آیتم‌های زیبا و جالب در هر آموزشی مؤثر هستند. استفاده از سنگ‌ها در آموزش اعداد، می‌تواند یک منبع رایگان و طبیعی و درعین‌حال جذاب باشد. تنها چیزی که برای این تکنیک نیاز دارید، چند سنگ است. چند سنگ سفید و تمیز پیدا کنید که بچه‌ها واقعاً آن‌ها را دوست دارند. برای پیدا کردن سنگ‌ها، می‌توانید از خود بچه‌ها هم کمک بگیرید. ایده آموزشی این است که اعداد را روی برخی از سنگ‌ها بنویسید یا نقاشی کنید. کارهای دیگری نیز وجود دارند که می‌توانید برای آموزش اعداد به کودکان با بازی سنگ‌ها، انجام دهید؛ مانند ایجاد سنگ‌هایی با تعداد اشکال مختلف؛ مثلاً نقاشی ۵ تا کفشدوزک روی سنگ و یا کشیدن از المان هایی که کودک دوست دارد.
می‌توانید روی بعضی از سنگ‌ها، عدد را بنویسید و روی بعضی دیگر تعداد آن عدد را با نقاشی نشان دهید. این سنگ‌ها برای برخی از موارد عالی هستند. مواردی مثل بازی جفت کردن سنگ‌های شکل دار با سنگ‌های عددی و بسیاری از موارد دیگر از این موارد هستند. این فعالیت تنها یکی از راه‌های هیجان‌انگیز استفاده از سنگ و سنگریزه برای یادگیری است. همچنین می‌توانید تعدادی سنگریزه در کنار سنگ‌ها پیدا کنید. سنگریزه‌ها را به بچه‌ها بدهید. حالا با نشان دادن سنگ‌هایی که با عدد نقاشی شده، بچه‌ها می‌توانند تعداد مساوی سنگریزه را در کنار آن بچینند.
بازی‌های دسته‌جمعی
بچه‌ها وقتی با هم بازی می‌کنند بهتر یاد می‌گیرند. می‌توانید رقابت سالمی را در گروه راه بیندازید تا به آن‌ها انگیزه دهید. از آن ها بخواهید در یک دایره بنشینند و به‌نوبت اعداد را بشمارند. آموزش اعداد به کودکان با بازی شمارش، می‌تواند به راه‌های دیگری هم انجام شود. فقط به کمی خلاقیت نیاز دارد.
ترتیب اعداد را بااتصال نقاط، آموزش دهید
آموزش اعداد به کودکان با بازی اتصال نقاط، ترتیب اعداد را به بچه‌ها آموزش می‌دهد. از یک تخته‌سیاه برای ایجاد یک شکل با نقاط شماره‌دار استفاده کنید. در مرحله بعد، به کودک خود کمک کنید تا نقاط را به هم متصل کند تا شکل موردنظر را کامل کند. به‌عنوان‌مثال، می‌توانید از ۸ نقطه برای ایجاد یک شکل هشت‌ضلعی استفاده کنید و به کودک خود کمک کنید تا یک هشت‌ضلعی بکشد. همچنین می‌توانید کتاب‌های نقاشی اتصال نقاط را بخرید. این کتاب‌ها نقاشی‌های متعددی دارند که با نقاط شماره‌دار مشخص شده‌اند. برای رسم شکل باید این نقاط به‌صورت متوالی به هم وصل شوند. پس از ترسیم شکل، به کودک خود اجازه دهید شکل را رنگ کند تا بازی سرگرم کننده تر شود.
پیوند شماره‌ها به کتاب‌ها
کتاب راه دیگری برای برانگیختن کنجکاوی و علاقه کودکان است. کافی است در کتاب‌ها فرصت‌هایی برای شمارش یا یافتن اعداد پیدا کنید، سپس می توانید صحبت درباره آن را شروع نمایید… اعدادی که در متن کتاب پیدا نمی کنید را مشخص کنید و با آن ها را به کمک کودکتان در هوا بنویسید؛ یعنی به بچه‌ها بگویید با دستشان این عدد را روی آسمان بکشند. بسیاری از کتاب‌ها وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
حتی برخی از کتاب‌ها به‌وضوح در مورد ریاضیات هستند که می‌توانید از آن ها برای آموزش این مفاهیم بهره ببرید. البته بسیاری از کتاب‌ها ربطی به شمارش ندارند، اما به‌هرحال می‌توانید اعداد را به آن‌ها ربط دهید. برای مثال می‌توانید کوتوله‌های سفیدبرفی را بشمارید و عددش را بنویسید. این یکی از روش‌های جذاب برای آموزش اعداد به کودکان با بازی است.
آموزش اعداد به کودکان با بازی چقدر طول می‌کشد؟
برخی از کودکان در حدود سن دوسالگی، شروع به تشخیص اعداد می‌کنند؛ اما این استاندارد و نقطه شروع همگانی نیست. برخی از کودکان اعداد و حروف را سریع‌تر از بقیه تشخیص می‌دهند؛ بنابراین، تعجب نکنید اگر تشخیص اعداد برای فرزندتان به میزان قابل‌توجهی طول بکشد. گاهی اوقات تا حدود چهار یا پنج‌سالگی زمان می برد تا بچه‌ها اعداد را به‌طور منظم شناسایی کنند. این نباید شما را نگران کند. گاهی اوقات، یادگیری اعداد برای برخی بیشتر طول می‌کشد؛ اما آن‌ها درنهایت متوجه این مفاهیم خواهند شد.
هرگز کودکتان را سرزنش نکنید، زیرا باعث ایجاد اضطراب در کودک می‌شود و باید از چنین رفتار هایی اجتناب کنید. بچه‌ها با سرعت خودشان رشد می‌کنند و وقتی آماده شوند، یاد می‌گیرند و پاسخ می‌دهند. کودکتان را با سایرین مقایسه نکنید. این کار تنها روند آموزش را طولانی‌تر می‌کند. درست است که یادگیری به هوش و استعداد کودک شما نیز وابسته است؛ اما باید بدانید که گاهی اوقات عدم صبوری والدین و مسیر آموزشی غلط، باعث کاهش علاقه کودک شده و یادگیری را با تأخیر همراه می‌کند. استمرار آموزش اعداد به کودکان با بازی و صبوری در مسیر آموزش، مهم‌ترین نکاتی هستند که والدین باید انجام دهند.
سایر ترفندها برای آشنایی کودکان با اعداد
تشخیص اعداد، اولین قدم در آموزش است. برخی از کودکان این موضوع را با قرار گرفتن در معرض اعداد در محیط خود دریافت می‌کنند. بااین‌حال، برای اکثر کودکان این یک فرآیند طولانی است و به تخصص و صرف وقت کافی نیاز دارد تا آن ها با اطمینان اعداد را تشخیص دهد.
- زمانی که غذا را با قاشق در بشقاب کودک می‌ریزید، حین انتقال هر قاشق، آن را با صدای بلند بشمارید.
- هنگام رنگ‌آمیزی، یک مداد رنگی به کودک خود بدهید و بگویید: «این یک مداد رنگی است.» دو تا به او بدهید و بگویید: «این هم دو مداد رنگی».
- به اشیایی در خانه خود اشاره کنید و آن ها را برای فرزندتان بشمارید.
- شمردن را به بخشی طبیعی از تعاملات خود با فرزندتان تبدیل کنید، او حتی متوجه نمی شود که در حال یادگیری است. شاید متوجه شوید که فرزندتان می خواهد شما را در این فعالیت همراهی کند. در صورت امکان و ایمن بودن این کار، به کودک خود اجازه دهید تا اشیایی که می خواهد بشمارد را لمس کند.
- وقتی با فرزندتان بیرون می‌روید، می‌توانید به اعداد روی تابلوهای تبلیغاتی یا وسایل نقلیه اشاره کنید. این کار تشخیص اعداد را برای او ساده می کند. در این صورت می تواند در آینده شمارش اعداد را بهتر انجام دهد.
- تمرین‌ها را به شکل جذاب و به‌دوراز تکرار بیش‌ازحد نگهدارید. اگر آموزش آن ها را خسته کند، دیگر تمایلی به انجام آن نخواهند داشت.
- کودکان پیش‌دبستانی بازه توجه کوتاهی دارند، بنابراین باید فرصت‌های مناسبی را برای این بازی‌ها پیدا کنید و در به‌کارگیری روش‌های مختلف، خلاق باشید.
- حین رنگ‌آمیزی، همان‌طور که کودک شما شروع به شمارش می‌کند، می‌توانید از او بخواهید که یک شی مانند مداد رنگی را در دست شما قرار دهد. صبر کنید تا از سمت او پاسخی دریافت کنید. اگر پاسخ نداد، یک مداد رنگی بردارید و بگویید: «این یک مداد رنگی است». به نمایش دوره‌ای ادامه دهید. درنهایت، فرزند شما آنچه را که خواسته‌اید انجام می‌دهد و مداد رنگی را در دست شما می‌گذارد. بعدازاینکه این کار را به‌طور مداوم انجام داد، از او بخواهید دو شی را در دست شما قرار دهد. همین‌طور ادامه دهید تا با مفهوم اعداد آشنا شود.
جمع‌بندی
یادگیری و درک اعداد، مهارتی است که پیش‌دبستانی‌ها و مهدکودکی‌ها باید به آن مسلط شوند. وقتی زمان آموزش اعداد به کودکان فرا می‌رسد، ممکن است برایتان سؤال شود که چگونه می‌توانید این کار را به شکلی سرگرم کننده و تعاملی انجام دهید. در این مقاله سعی کردیم بعضی از روش‌هایی را که برای یادگیری ساده‌تر اعداد به کار می‌روند را با شما در میان بگذاریم. همان‌طور که مشاهده کردید، آموزش اعداد با بازی و سرگرمی بهترین راه محسوب می‌شود.
آموزش اعداد به کودکان را می‌توان با خمیربازی، شعر یا داستان خوانی، نقاشی، بازی با فلش کارت، سنگ‌های شماره، بازی‌های دسته‌جمعی و انواع کتاب‌های آموزشی همراه کرد. این روش‌ها آموزش اعداد به فرزندتان را ساده می‌کنند. زمان یادگیری اعداد برای کودکان کاملاً متفاوت است. اکثر کودکان اعداد را سریع‌تر از حروف یاد می‌گیرند. ازآنجایی‌که اعداد را همه‌جا می‌بینند، تشخیص آن‌ها برایشان آسان است. بااین‌حال، درک بیشتر از تشخیص زمان می برد، پس صبور باشید!
آموزش اعداد به کودکان با بازی، سرعت یادگیری را افزایش می‌دهد؛ اما در نظر داشته باشید که هر کودکی زمان یادگیری منحصربه‌فردی دارد و با سرعت خودش یاد می‌گیرد؛ بنابراین توصیه می‌شود از مقایسه توانایی‌های یادگیری کودکان مختلف خودداری شود. امیدواریم بهره کافی را از این مقاله برده باشید.
