بازی کودک بیش فعال

بازی کودک بیش فعال یکی از موضوعات مهمی است که باید با آگاهی کامل با آن برخورد شود. در گذشته مردم ذهنیت چندانی راجع به کودکان پیش فعال نداشتند، به طورکلی باید بگوییم که این کودکان بیمار نیستند؛ بلکه در مقایسه با هم سن و سالان خود تحرک بیشتری داشته و اصطلاحاً بیش تر از درودیوار بالا می روند. با گذر زمان و آشنایی افراد با این کودکان بیش فعال هراس خانواده‌ها در درمان و استفاده از داروهای مختلف افزایش یافت. طولی نکشید تا این مسئله به اثبات رسید که داروهای روان‌پزشکی که برای این دسته از کودکان دوست داشتنی که تجویز می‌شود اثر دائمی نداشته و تنها در مدت کوتاهی پاسخ گوی این مشکل هستند، آن‌ها دریافتند که روش‌های روان‌شناختی و غیر دارویی همچون بازی درمانی روی کودکان بیش فعال اثر بیشتری داشته است. در ادامه قصد داریم که به مسئله بازی کودکان بیش فعال بپردازیم.

چه بازی‌هایی برای کودکان بیش فعال مناسب است؟

کودکان بیش فعال معمولاً نمی‌توانند یک بازی را به درستی به اتمام برسانند و به طور معمول آن را نیمه کاره رها می‌کنند، این مسئله در زمانی که آن‌ها باید به مدرسه بروند و مشغول یادگیری شوند برایشان مشکل ساز می‌شود؛ به گونه ای که حتی ممکن است اختلال‌های جدی را در امر آموزش و یادگیری برایشان ایجاد شود. جالب است بدانید بدترین تنبیه برای این دسته از کودکان آن است که از او بخواهید مدت زمان طولانی را مشغول کاری شود که نیازمند توجه و تمرکز است. بازی کودک بیش فعال معمولاً با هدف تحقق سه مهم صورت می‌پذیرد:

1. احساسات آن‌ها را یکپارچه سازد و حرکات بیش از حد آن‌ها را تعدیل کند که شامل ده فعالیت مجزا است.
2. افزایش تحمل با استفاده از فعالیت‌های سه گانه
3. افزایش میزان تحمل آن‌ها توسط فعالیت‌های چهارگانه
4. افزایش توجه و تمرکز آن‌ها بر یک مسئله که با استفاده از سه فعالیت صورت می‌گیرد.

بازی برای افزایش تمرکز کودکان بیش فعال

با توجه به گفته‌ها در بخش‌های قبلی مقاله برای برطرف ساختن مشکلات عدم تمرکز کودکان بیش فعال لازم است از بازی‌های مخصوصی استفاده شود، از جمله بازی کودک بیش فعال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

برج هیجان

انجام این بازی روزی بیست دقیقه می‌تواند موجب افزایش تمرکز کودک شما شود. چیدن قطعات چوبی روی هم و مراقبت از اینکه روی زمین نریزد توجه و دقت آن‌ها را بالا می‌برد؛ اما به طور کلی بچه‌های بیش فعال از انجام این بازی امتناع می‌کنند چرا که این بازی علاوه بر تمرکز به میزان صبر و شکیبایی بالایی هم احتیاج دارد که متأسفانه بچه‌های بی فعال از شکیبایی بسیار کمی برخوردار هستند.

هدایت توپ به وسیله فوت کردن

در این بازی باید یک توپ سبک مانند توپ پینگ پونگ را روی میز قرار دهید و با سبدی یک طرف میز بایستید، از او بخواهید آن طرف میز بایستد و سعی کنید با فوت کردن توپ را به داخل سبدی که نگه داشته‌اید بیندازد. در بازی هدایت توپ با فوت؛ کودک به سوی صبر و شکیبایی و افزایش تمرکز سوق داده می‌شود.

بازی با اعداد

از جمله بازی‌های سنتی که برای افزایش تمرکز کودکتان می‌توانید از آن بهره بگیرید، بازی با اعداد است. این بازی با نام هپ شناخته می‌شود که همه شما حداقل یک بار آن را انجام داده‌اید. این بازی مستقیماً بر روی میزان تمرکز کودکان اثر می‌گذارد. به‌گونه ای که با انجام مستمر این بازی تمرکز کودک به صورت قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.

بازی‌های گفته شده تنها تعدادی از بازی کودک بیش فعال بودند که با هدف افزایش تمرکز انجام می‌شوند، برای شناخت بازی‌های دیگر می‌توانید به وب‌سایت‌های اینترنتی مختلف مراجعه کنید.

انواع بازی با کودکان بیش فعال

بهترین روش کنترل کودکان بیش فعال، انجام بازی‌های مختلف می‌باشد. بازی‌های مختلف متناسب با نوع طراحی‌شان به تقویت تمرکز، کنترل احساسات و تقویت حافظه کودکان می‌پردازد. بازی کودک بیش فعال بهترین روش درمانی برای کنترل این کودکان است.

بازی با لیوان

برای انجام این بازی لازم است تا یک لیوان آب سرخالی را به کودک بدهید و از او بخواهید مسافتی در حدود یک متر را با لیوانی که در دست دارد طی کند و در عین حال مراقب باشد تا آب از لیوان بیرون نریزد. این بازی علاوه بر تقویت تمرکز به حفظ تعادل دست و پای کودک کمک می‌کند. پس از انجام چند روزه این بازی لازم است سطح آن را بالا ببرید و از او بخواهید با همان لیوان در دست سه یا چهار پله را بالا و پایین برود.

بازی برگ کاغذ

اگر می‌خواهید تا تمرکز کودک را در زمینه شنیدن و به خاطر سپردن، در مواردی همچون دیکته نوشتن بالا ببرید باید از این بازی استفاده کنید. این بازی به این صورت است که یک برگ کاغذ را جلوی دهان خود نگه دارید و یک واژه را با صدای آرام بگویید، در این حالت کودک باید سعی کند تا با استفاده از ساختار شنیداری خود و به کار بردن تمرکزش آن کلمه را تشخیص بدهد. هدف از نگه داشتن برگ کاغذ جلوی دهان آن است که کودک نتواند لب خوانی کند. در ادامه این بازی باید از کودک بخواهید کلماتی را که شما تکرار می‌کنید به طور منظم بازگو کند. (مثلاً شما می‌گویید درخت و پس از بازگو کردن کودک می‌گویید میوه، فرزند شما باید کلمات را با همین ترتیب تکرار کند)

راه رفتن روی جدول

برای این بازی کودک را به کوچه ببرید و از او بخواهید لب جدول راه برود و این کار را در حالی انجام بدهد که دست‌های خود را باز نگه داشته است. کودک این بازی را به صورت متناوب انجام دهد و هر مدت زمان راه رفتن روی جدول را افزایش دهد. این بازی به حفظ تعادل افزایش تمرکز کودک بیش فعال کمک می‌کند.

بازی حرکت شعله شمع

برای انجام این بازی لازم است از کودک بخواهید شعله شمعی را که روشن کرده‌اید با فوت کردن به حرکت در بیاورد. نکته انجام این بازی آن است که شعله نباید خاموش شود و تنها باید حرکت کند. این بازی و هر بازی دگری که برای مشکلات بیش فعالی کودک مورد استفاده قرار می‌گیرد ممکن است او را خسته کند در چنین حالتی شما باید او را تشویق کنید تا به ادامه آن مشغول شود. این بازی از جمله بازی‌هایی است که به مرور موجب تقویت صبر و بردباری کودک می‌شود و تمرکز او را افزایش می‌دهد.

بازی فکری برای کودکان بیش فعال

به طورکلی هدف از بازی برای کودکان بیش فعال کارهایی است که بتواند مشکلاتی مانند عدم تمرکز، تحمل اندک، نداشتن خودکنترلی و … را برطرف کند. بازی‌های فکری هم با همین هدف ایجاد می‌شوند، این بازی‌ها سبب تحقق اهداف بزرگی مانند افزایش عزت نفس در مواجه با مشکل بیش فعالی، تغییر برداشت منفی احساسات کودک و والدین، کاهش یا بر طرف ساختن رفتارهای مشکل ساز، مسئولیت پذیری و … می‌شود.

بازی‌های حرکتی برای کودکان بیش فعال

به طورکلی بازی‌های حرکتی یا به عبارت دیگر ورزش‌هایی که سبب کنترل فعالیت‌های بیش از حد کودکان بیش فعال می‌شود. پرت کردن توپ به حلقه‌های بسکتبال، گذاشتن کتاب روی سر و طی کردن مسافت‌های بلند و کوتاه، بازی پرتاب حلقه و … بازی‌هایی هستند که در ضمن حرکت، سبب افزایش تمرکز کودک می‌شود. ورزش نیز در آرام کردن کودکان بیش فعال تأثیر به سزایی دارد؛ انجام برخی از فعالیت‌های ایروبیک در غالب بازی که تمرکز ذهنی را افزایش می‌دهند و انرژی بیش از حد کودک را تخلیه می‌کند می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. بازی لی لی و زمین آتشفشانی از دو تا از بازی کودک پیش فعال هستند.

اسباب بازی‌های مناسب برای کودکان بیش فعال

به طورکلی اسباب بازی‌هایی که می‌توانند عملکرد را در کودکان بیش فعال بهبود ببخشند و انرژی اضافه آن‌ها را تخلیه کنند پیشنهاد خوبی به حساب می‌آیند. انتخاب اسباب بازی برای این دسته از کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که به عقیده روانشناسان استعداد آن‌ها باید مدیریت و تقویت شود. از جمله اسباب‌هایی که انتخاب مناسبی برای کودکان بیش فعال هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

دروازه فوتبال نوباوه

دروازه فوتبال نوباوه یکی از ابزارهایی است که می‌تواند فعالیت کودک شما را هدفمند سازد؛ او در این بازی سعی می‌کند تا هماهنگی مناسبی بین فرمان‌های مغز و حرکات دست پا برقرار کنند.

اسباب بازی تنی بال

این اسباب بازی در واقع یک ابزار تخلیه انرژی اضافه کودک است و در کنار انجام این مهم او را با تکنیک‌ها و قوانین بازی بدمینتون که بازی برای افزایش تمرکز است آشنا می‌کند.

فوتبال دستی کوچک سالار تویز

به طور کلی بازی‌های دو نفره یا دسته جمعی عاملی شگرف برای رشد مهارت‌های اجتماعی کودکان، به خصوص کودکان بیش فعال است. آن‌ها با این اسباب بازی یاد می گیرند چگونه با دیگران ارتباط و تعامل سازنده داشته باشند.

اسکوتر

یکی از اسباب بازی‌هایی که فعالیت بدنی مناسبی را برای کودک بیش فعال ترتیب می‌دهد، بازی با اسکوتر است. این بازی عضلات مختلف کودک را درگیر کرده و از طرفی تمرکز و تعادل او را افزایش می‌دهند.

انواع پازل ها

تمرکز برای چیدن تکه‌های مختلف پازل و تشکیل طرح مورد نظر باعث می‌شود تا کودک بی آنکه متوجه شود زمان زیادی را صرف جور درآمدن تکه‌های پازل کند. این اتفاق سبب افزایش قوه تحمل و تمرکز کودک می‌شود.

بازی‌های فکری

همانطور که در بخش‌های قبلی به آن اشاره کردیم، بازی‌های فکری ذهن کودکان را در زمینه‌های مختلف به چالش می‌کشد و به عبارتی آن‌ها در غالب بازی وادار به تمرکز می‌کند.

انواع منچ

تحمل کم در کودکان بیش فعال یک موضوع شایع است اسباب بازی مثل منچ آن‌ها به منتظر ماندن تا رسیدن نوبت تشویق می‌کند این مسئله می‌تواند تحمل آن را افزایش بدهد.

بریک آجره و ساختنی

چیدنی‌های متعدد و سرگرم کننده باعث می‌شود تا آن‌ها برای ساخت طرح مورد نظرشان بیندیشند و تمرکز کنند. وظیفه والدین در این بازی‌های آن است که پس از اتمام طرح خود ساخته کودکشان او را مورد توجه و تشویق قرار بدهند. انواع لگو ها و آجرهای رنگی جز این دسته هستند.

بازی‌های کارتی

افزایش مهارت در برقراری ارتباط چشمی هدف این دسته از اسباب بازی‌هاست. اسباب بازی‌های کارتی به کودکان بیش فعال کمک می‌کنند تا برخلاف شرایط عادی روی یک تصویر تمرکز کنند و به عبارتی تمرکز دیداری آن‌ها را افزایش می‌دهد.

مهم‌ترین نکته در زمان انتخاب اسباب بازی برای این دسته از کودکان دوست داشتنی آن است که به رنگ مورد علاقه و شخصیت آن‌ها توجه شود، این مسئله باعث می‌شود تا به اسباب بازی مورد نظر توجه بیشتری نشان بدهند و برای استفاده و بازی با آن‌ها شوق بیشتری داشته باشند. ارتباط و تعامل والدین می‌تواند در کنار رفع مشکلات کودک بیش فعال، او را با اعتماد به نفس و جسور بار بیاورد، تعامل اجتماعی و ارتباط با دیگران را به او بیاموزد و اعتماد به نفسش را بالا ببرد.

جمع بندی

برخلاف عقیده اشتباه برخی از افراد، کودکان بیش فعال بیمار نیستند. تنها تفاوت این دسته از کودکان با سایر بچه‌ها فعالیت بیش از حد، عدم تمرکز، تحمل و خود کنترلی کمتری دارند. این تحرک‌های بیش از حد باعث می‌شود که بچه‌ها به طور دقیق نتوانند روی مسائلی مانند تکالیف مدرسه و …در مدت زمان طولانی تمرکز داشته باشند. اصولاً این بچه‌ها در پاسخ به کارها شتاب زده عمل می‌کنند و همین امر باعث می‌شود که عموم کارهای این دسته از بچه‌ها به درستی و طبق روال صورت نگیرد. پدر و مادر در تربیت و شکل گیری شخصیت بچه‌ها بسیار مؤثر هستند. در صورتی که اعلام بیش فعالی در کودک محرز شد به انجام بازی‌های مختلف و طبق نظر روانشناس به درستی می‌توانند بهترین عملکرد را در تربیت و هدایت کودک خود داشته باشند. بازی کودک بیش فعال بهترین و اصولی‌ترین روش برای درمان بیش فعالی اوست.