بازی گروهی کودکانه

کودکان علاقه زیادی به بازی کردن دارند و به نوعی بازی جزء جدایی‌ناپذیری از سرشت کودکان است. از طریق این بازی‌ها بسیاری از مهارت‌های  اجتماعی در بزرگسالی شکوفا می‌شود. می‌توان گفت انجام فعالیت‌های گروهی در همه دوران زندگی اهمیت دارد، اما انجام این فعالیت‌ها برای کودکان اهمیت بیشتری به همراه خواهند داشت. بازی‌های گروهی به پرورش مهارت گوش دادن، تصمیم‌گیری، رهبری، توانایی حل مسئله و… در کودک کمک می‌کنند. بنابراین با توجه به اهمیت بازی‌های گروهی برای کودکان در این مقاله به معرفی انواع این بازی‌ها می‌پردازیم و درباره فواید آن‌ها بیشتر سخن می‌گوییم.

انواع بازی گروهی کودکانه در خانه

امروزه بازی‌های متنوعی در خانه وجود دارد که می‌توان با استفاده از آن‌ها به سرگرم نمودن بچه‌ها پرداخت، اما هنگامی که کودکان در خانه جمع می‌شوند، ایده بازی گروهی کودکانه بهترین انتخاب محسوب می‌گردد. زمانی که کودک با همسالان خود بازی می‌کند مهارت‌های مختلفی همانند کار گروهی، همکاری و رقابت سالم را فرا می‌گیرد. در ادامه به معرفی برخی از بازی‌های کودکانه گروهی می‌پردازیم.

بازی مار و پله

مار و پله یکی از بهترین بازی‌های گروهی می‌باشد که امکان سرگرم نمودن کودکان در همه رده‌های سنی را دارد. از آنجایی که این بازی با اعداد سروکار دارد، به همین دلیل به تقویت مهارت‌های ریاضی کودکان کمک فراوانی می‌کند. این بازی به صورت نشستنی قابل اجرا است، از این رو در حین بازی خبری از سرو صدای بالایی کودکان نیست، بنابراین انجام بازی مار و پله موجب ناراحتی همسایگان حتی در آپارتمان‌های کوچک نیز نمی‌گردد. در بازی مار و پله کودکان ابتدا تاسی را می‌اندازند و مطابق با عدد تاس، خانه‌های صفحه بازی را جلو می‌روند، اگر به خانه‌ای که نیش مار در آن بود رسیدند، باید به خانه‌ای برگردند که دم مار در آن قرار دارد، در صورتی هم که مهره‌اشان به خانه نردبان رسید باید از نردبان بالا برود. کودک در بازی مار و پله یاد می‌گیرد چگونه با دیگر همسالانش کنار آید و فرآیند دوست یابی در او افزایش می‌یابد.

بطری بازی

بازی گروهی برای کودکان بسیار جذاب و هیجان‌انگیز است، چرا که کودکان از این که در جمع دوستانشان باشند، بسیار خوشحال می‌شوند. بطری بازی یکی از بازی‌های گروهی مهیج کودکانه  می‌باشد، در این بازی باید کودکان به صورت دایره‌وار دور هم بنشینند، سپس بطری را در وسط دایره آن‌ها قرار دهید و آن را محکم بچرخانید، حال اسم یکی از بچه‌ها را صدا بزنید، شخص نامبرده باید قبل از توقف بطری آن را بگیرد، سپس آن کودک بطری را دوباره بچرخاند و نام کودک دیگری را صدا بزند.  کودک بعد هم دوباره همین کار را تکرار کند. بچه‌ها باید حواسشان جمع باشد به محض شنیدن نامشان فوراً جهت گرفتن بطری عکس‌العمل نشان دهند.

بازی پازل دسته جمعی

جهت انجام این بازی، بهتر است کودکان را گروه‌بندی کنید، حال به هریک از گروه‌ها، پازلی بدهید. اکنون گروه‌ها باید خیلی سریع به حل کردن پازل بپردازند، گروهی که زودتر پازل را حل کند، برنده بازی است. اگر تعداد کودکان کم است و پازل‌ها به تعداد کافی وجود دارند، می‌توان به هر کودک یک پازل بدهید و بازی را شروع کنید.

بازی ادامه داستان

یکی از انواع بازی‌های کودکانه جذاب می‌توان به بازی ادامه داستان اشاره کرد، این بازی کمک زیادی به قوه تخیل، جمله‌بندی و افزایش دامنه واژگان کودک می‌کند. شما در بازی ادامه داستان باید شروع به تعریف داستانی کنید، مثلاً یکی بود یکی نبود، توی دنیای قشنگ، یک بچه گربه در جنگل نشسته بود. مادر، حال بعد از پایان جمله، کودک باید جمله‌ای را با کلمه مادر به داستان اضافه کند، مثلاً مادر گربه گم شده بود. سپس بعد از اتمام جمله خود، کلمه‌ای بگوید تا آغازگر جمله دیگر باشد و کودک بعد با آن کلمه جمله جدیدی به داستان اضافه کند. بدین ترتیب بچه‌ها با همکاری هم داستان جذابی درست می‌کنند.

بازی سرقت پرچم

یکی از جذاب‌ترین بازی‌های گروهی بچه‌گانه، بازی سرقت پرچم می‌باشد. بدین صورت که بچه‌ها را به دو گروه تقسیم کرده و به هر یک از گروه‌ها پرچمی داده می‌شود، هر گروه منطقه مشخصی دارد، آن‌ها باید به منطقه هم نفوذ کنند و ضمن حفظ پرچم خود، پرچم گروه مقابل را سرقت کنند، گروهی که پرچمش توسط گروه دیگر ربوده می‌شود، بازی را باخته است، بنابراین جدال بر سر پرچم‌ها و پنهان نمودن آن‌ها از چشم گروه مقابل موجب می‌گردد تا بازی هیجان خاصی برای بچه‌ها داشته باشد.

بازی لیمو و سپر

بازی لیمو و سپر نمونه‌ای از بازی‌های جذاب گروهی برای کودکان در همه رده‌های سنی می‌باشد، در این بازی به هر کدام از بچه‌ها قاشقی داده می‌شود و بر روی قاشق لیمو می‌گذارند، کودکان باید قاشق را در دهان خود قرار دهند و آن را در مسیری که از قبل تعیین گردیده، پیش ببرند بدون آن که لیمو از روی قاشق بیفتد، سپس لیمو را در ظرف تعبیه شده قرار دهند، اگر لیمو از روی قاشق افتاد، بازیکن باخته است و باید دوباره به ته صف برود و از نو بازی را شروع کند، کودکی که بتواند لیموها را با قاشق در دهان به مقصد برساند، برنده بازی است. بازی لیمو و سپر کمک زیادی به هماهنگی میان دست و چشم کودک می‌نماید، همچنین با تقویت قوای جسمانی کودک به حفظ تعادل او کمک می‌کند. این بازی به شدت سرگرم کننده است و می‌تواند در مهمانی‌ها، جشن‌های تولد و… بچه‌ها را به شدت سرگرم کند.

بازی گروهی کودکانه بدون وسیله

ماندن در خانه و آپارتمان برای کودکانی که پر از هیجانات و انرژی‌های درونی تخلیه نشده هستند، بسیار سخت است. به همین دلیل می‌توان در فضای خانه، مدرسه و دورهمی‌های دوستانه بازی‌های گروهی شاد و هیجان‌انگیز کودکانه ترتیب داد تا کودکان با تخلیه انرژی خود حس رضایت و لحظات خوشی را تجربه کنند. برخی از انواع بازی‌های کودکانه که نیاز به وسیله خاصی هم ندارند را در ادامه بیان می‌کنیم.

بازی بله و نه معکوس

یکی از جذاب‌ترین بازی‌های گروهی که نیاز به وسیله‌ای هم ندارد، بازی بله و نه معکوس است، در این بازی یکی از کودکان نقش سؤال‌کننده را دارد، او از سایر کودکان سوال‌های ساده می‌پرسد و بچه‌ها باید برعکس سوال او جواب دهند. مثلاً باید بپرسد الان شب است؟ کودک باید برعکس جواب دهد، یعنی اگر شب هست بگوید نه! کودکی در این بازی برنده می‌شود که از تمرکز بالایی برخوردار باشد.

بازی قایم باشک

بازی قایم باشک از بازی‌های سنتی می‌باشد که همه ما در دوران کودکی حتماً آن را بازی کرده‌ایم، این بازی نیاز به هیچ گونه وسیله‌ای ندارد. در این بازی یکی از کودکان چشم می‌گذارد و شروع به شمردن تا عدد خاصی می‌کند، باقی بچه‌ها تا زمانی که کودک عددها را می‌شمارد، فرصت دارند تا در جایی پنهان شوند. بعد از اتمام شمارش، کودک چشم‌های خود را باز می‌کند و به دنبال باقی بچه‌ها می‌گردد تا آن‌ها را پیدا کند.

پانتومیم

یک بازی خنده دار کودکانه که بی‌وسیله انجام می‌شود، بازی پانتومیم است. در این بازی باید بچه‌ها به دو گروه تقسیم شوند، هر چه تعداد کودکان بیشتر باشد بازی هیجان زیادتری دارد. روند این بازی بدین صورت است که تیم اول یک عبارت یا کلمه را در نظر گرفته و آن را به یک نفر از اعضای تیم مقابل می‌گوید، آن کودک هم وظیفه دارد بدون حرف زدن و تنها با انجام حرکات، ادا بازی، اشاره و به طور کلی انجام یک نمایش، کلمه هدف را به هم‌تیمی‌های خود برساند، به گونه‌ای که به راحتی آن را حدس بزنند. معمولاً برای جذابیت بازی برای هر نفر زمان مشخصی در نظر گرفته می‌شود تا بتواند با مهارت خود عبارت هدف را به گروهش تفهیم کند، اگر فرد نتواند این کار را انجام دهد، گروه او در یک مرحله شکست می‌خورد. گروه پیروز، گروهی است که بتواند بیشترین تعداد کلمه را حدس بزند. پانتومیم به عنوان یک بازی کلاسی جذاب نیز شناخته می‌شود که در اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌توان آن را در کلاس درس انجام داد.

بازی سنگ کاغذ قیچی

یک بازی گروهی که معمولاً در گروه‌های دو نفره انجام می‌شود، بازی سنگ کاغذ قیچی می‌باشد، این بازی نیز به ابزار خاصی نیاز ندارد. کودکان دست‌هایشان را به صورت مشت بالایی سرشان می‌گیرند، آن‌ها تا سه می‌شمارند و سپس دستشان را به سه حالت مختلف پایین می‌آورند، این سه حالت شامل سنگ یا همان دست مشت شده، کاغذ یا دست با کف باز و قیچی که عدد دوی است که توسط انگشت میانی و اشاره ایجاد می‌شود. اما امتیازات این بازی بدین صورت است که سنگ یا همان عدد مشت شده قیچی را می‌شکند، قیچی کاغذ را می‌برد و کاغذ می‌تواند سطح سنگ را بپوشاند، هر کدام از این حالات یک امتیاز محسوب می‌شود، اگر دو کودک حالت دستشان مثل هم بود، امتیازی لحاظ نمی‌شود.

فواید بازی گروهی برای کودکان

بازی کردن با دوستان و همسالان در هر دوره سنی می‌تواند از فعالیت‌های لذت بخش هر انسانی بخصوص کودکان به شمار آید، کودک در همین بازی‌های گروهی است که آموزه‌های مختلف زندگی را یاد می‌گیرد و به کشف مهارت‌های درونی خود می‌پردازد، آن‌ها در این بازی‌ها قدرت تصمیم‌گیری پیدا می‌کنند.  بنابراین برخی از فواید مهم بازی گروهی کودکانه را می‌توان این طور بیان کرد:

یادگیری انجام کار تیمی

بادگیری کار تیمی در کودکی تاثیر فراوانی در بزرگسالی دارد، چرا که در آینده نیز افراد نیاز به انجام کارهای تیمی در دانشگاه و محل کار خواهند داشت. بنابراین بازی‌های تیمی و گروهی این مهارت را درون کودکان پرورش می‌دهند، به همین دلیل امروزه انجام بازی‌های کودکانه تیمی در خانه بازی کودک تهران، مهدها، شهربازی‌ها و… رواج بالایی دارد.

ارتقای مهارت اجتماعی کودکان

لازمه رشد کودک و پیشرفت او، یادگیری مهارت‌های اجتماعی می‌باشد. بازی‌های گروهی کودکانه به افزایش تعاملات اجتماعی کودک کمک فراوانی می‌نماید و کودک با آشنایی با قوانین و قواعد بازی، یاد می‌گیرد، همیشه باید چارچوب‌های را در نظر بگیرد. به عنوان مثال این بازی‌ها رعایت نوبت در بازی، به اشتراک گذاشتن وسایل با دیگران، مفهوم برد و باخت، همدلی، تعامل و… را به کودکان آموزش می‌دهند.

افزایش اعتماد به نفس در کودکان

بازی‌های تیمی کودکانه موجب می‌شوند تا کودکان تمرکز خود را بر روی یک هدف قرار دهند، بنابراین هنگامی که به هدف مورد نظر می‌رسند، عزت نفس بالایی بدست می‌آورند. بنابراین انجام این بازی‌ها برای کودکان ضعیف که ناتوانایی‌های زیادی دارند، اهمیت بالاتری خواهد داشت، چرا که عزت نفس آن‌ها بالاتر می‌رود.

یافتن دوست جدید

 کودکان به هنگام انجام بازی‌های گروهی چه به منظور رسیدن به هدف مشترک باشد یا به قصد سرگرمی، راه‌های تعاملات با دیگران را آموزش می‌بینند. بنابراین تعاملات درون و بیرون از بازی‌های گروهی موجب می‌شود تا کودکان فرصت بدست آوردن دوست جدید را پیدا کنند.

جمع بندی

بسیاری از کارشناسان و روانشناسان معتقدند که بازی‌های گروهی برای رشد شخصیت و بروز استعدادهای کودکان بسیار مفید هستند.‌ همچنین این بازی‌ها نیازی‌های کودک برای شروع یک زندگی اجتماعی را برطرف می‌سازند، به طوری که حتی کودکان در زمان بحث و دعوا با همسالان خود تجربه‌های ارزشمندی بدست می‌آورند. کودک در همین بگو مگوها متوجه می‌شود همه آدم‌ها از سلایق مختلف برخوردار هستند و باید به سلیقه و حرف‌های آن ها احترام گذاشت. والدینی که برای آن ها آینده کودکشان اهمیت دارد، کودکان را به سمت بازی‌های تیمی و گروهی سوق می‌دهند. به همین دلیل در این مقاله سعی کردیم با معرفی انواع بازی‌های گروهی، اطلاعات جامعی در اختیار والدین، معلمان و مربیان و. . قرار دهیم تا بتوانند به هنگام اوقات فراغت کودکان به استفاده از این بازی‌ها بپردازند و بدین ترتیب زمینه بروز استعدادها و تقویت مهارت‌های مختلف در کودکان را فراهم نمایند.