تأثیر بازی های پرتحرک برای کودکان در یادگیری کودک مقوله‌ای است که صحبت‌ها و تحقیقات بسیاری پیرامون آن از سوی روانشناسان کودک صورت پذیرفته است. بر همین اساس بازی‌های گوناگونی نیز با هدف آموزش و بهره‌مندی از این ابزار قدرتمند در ارتقای مهارت‌های مختلف فردی، اجتماعی، جسمی، ذهنی، فکری، روحی و روانی طراحی‌شده است. خوشبختانه توجه به رده‌های گوناگون سنی کودکان و توانایی‌های منحصر به فرد آنان در شرایط مختلف شخصیتی و جسمی، هنگام طراحی بازی های پرتحرک برای کودکان امکان بهره‌مندی از بازی را به‌عنوان وسیله‌ای مؤثر در تعلیم و پیشبرد اهداف آموزشی برای والدین و مربیان از همان ابتدای تولد فراهم آورده است.
بازی‌ها می‌تواند بصورت انفرادی و یا جمعی انجام پذیرد. این اجتماعات شامل گروه همسالان و یا خانواده می باشد که هر یک دارای فواید و مزیت‌های مخصوص به خود است. شناخت کودک و درک بهتر توانایی‌ها و شخصیت وی، آشنایی با فضای ذهنی کودکان و دنیای درون آنان، یافتن نقاط ضعف و قوت مهارت‌ها و توانایی‌های کودک و نیز پیدا کردن راه‌حل مناسب برای تعدیل ابعاد مختلف شخصیتی کودک ازجمله تأثیرات بازی کودک در خانه و همراهی با والدین است. البته نباید از اهمیت حضور کودکان در سایر اجتماعات کودک محور مانند پارک، خانه‌های بازی، مهد و … غافل شد.
تخلیه صحیح و اصولی انرژی کودک، بهبود کیفیت خواب و کاهش شب‌بیداری، افزایش تمرکز و اعتمادبه‌نفس، بهبود مهارت‌های کلامی و تعاملات اجتماعی، سلامت و تقویت عضلات و استخوان‌ها، بارور شدن قوه تخیل و نیز هوش و خلاقیت کودکان، توانایی حل مسئله و یافتن مهارت نه گفتن و بسیاری دیگر از این قبیل، اهدافی است که در سایه بازی های پرتحرک برای کودکان تأمین می‌شوند. با قرار دادن کودکان در موقعیت‌های مختلف بازی در خانه و خارج از آن، می‌توان ضمن حصول به این نتایج فوق‌العاده برای خود و کودکان، مانع بروز بسیاری از مشکلات و اختلالات ناشی از بی‌تحرکی و سرگرمی کودک با انواع بازی‌ها و وسایل فاقد ارزش شد.
بازی‌ها می‌تواند پر تحرک و یا آرام باشد و هر یک موضوعی را علاوه بر سرگرمی کودک هدف قرار دهد. به‌عنوان مثال خانه سازی با لگو یکی از بازی های پرتحرک برای کودکان است که حتی می‌توان آن را در زمره باز های پر تحرک برای کودکان 2 ساله نیز در نظر گرفت که می‌تواند علاوه بر اینکه کودک را مدت‌ها مشغول نگه دارد، سبب تقویت قوه تخیل، حل مسئله، افزایش مهارت‌های حرکتی و اعتمادبه‌نفس در آنان شود. از این رو با پرداختن به دو موضوع بازی‌های پر تحرک کودکانه در خانه و خارج از آن سعی می‌کنیم نسبت به معرفی برخی از این بازی‌ها و اهداف و تأثیرات آن بر کودک، شما را در انتخاب بهترین بازی‌ها برای کودکان یاری رسانیم.
بازی های پرتحرک برای کودکان در خانه
اگرچه بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند که بچه‌ها در خانه به فعالیت‌ها و بازی‌های کم تحرکی پرداخته و مانع آرامش آن‌ها نشوند ولی با شناخت بازی‌های گوناگون می‌توان ضمن حفظ آرامش محیط داخلی خانه مانع بسیاری از عملکردهای مخرب که بعضاً از آن به عنوان شیطنت یاد می‌شود، شده و از مزایای آن نیز منتفع شد. مشارکت والدین در این بازی‌ها به کودک حس برخورداری از توجه و محبت و مهم شمرده شدن از سوی والدین را القا کرده و باعث می‌شود، ارتباط بهتری میان کودک و والدین صورت گیرد. ازجمله بازی‌های پر تحرک برای کودکان در منزل علاوه بر بازی لگو و خانه سازی که در بالا اشاره شد، می‌توان بازی‌های زیر را نام برد.
نقش بازی کردن
نقش بازی کردن یکی از جالب ترین بازی های پرتحرک برای کودکان به حساب می آید که در بسیاری از باز های دخترانه به شکل خاله بازی نمودار می‌شود یکی از بازی‌هایی است که کودک را در پرورش ذهن پویا و ارتقای قوه تخیل، آشنایی با شخصیت های مختلف و درک بهتری از آنان کمک می‌کند. سپردن نقش‌هایی مثل دکتر، مکانیک، نانوا، خیاط، آشپز و بسیاری دیگر از این قبیل می‌تواند سبب شود والدین حین رسیدگی به کارهای خانه از همکاری و مشارکت کودکانشان نیز بهرمند شده و از این طریق بسیاری از مسائل آموزشی پیرامون نقش موردنظر را به او منتقل نمایند. به‌عنوان مثال کودک در نقش دکتر و والدین نقش بیماری که از آمپول و دارو می‌ترسد را بازی کنند و از این طریق او را متوجه سازند که دکتر فرد عادی مثل خود اوست و فقط قصد کمک به بیمار را دارد.
نقاشی
نقاشی همیشه یکی از فعالیت‌های ارزنده و سرگرم‌کننده‌ای است که می‌توان با ایجاد خلاقیت در آن این فعالیت را تبدیل به یکی از سرگرمی‌ها و بازی‌های موردعلاقه کودکان نمود. با نصب کاغذهای بزرگی بر روی دیوار می‌توان به کودک امکان برخورداری از فضای بزرگ‌تری را برای نقاشی و حرکت ضمن آن مهیا نمود. همچنین می‌توان با استفاده از رنگ‌های انگشتی و در اختیار گذاردن دیوارهایی با پوشش‌های قابل شستشو مثل دیوار حمام، به او در هماهنگی حرکات دست و مغز و بسیاری از مهارت‌های دست ورزی کمک فراوانی نمود.
بولینگ
پبولینگ یکی دیگر از بازی های پرتحرک برای کودکان به شمار می‌رود که برای اجرای این بازی می‌توان هم از بولینگ‌های آماده در بازار استفاده نمود. هم با قرار دادن تعدادی بطری نوشابه و استفاده از چند توپ پلاستیکی یا پارچه‌ای این بزی را به‌راحتی در خانه انجام داد. کافی است فضایی را برای این بازی در نظر گرفته و با نصب چسب‌رنگی محدوده فاصله کودک از بطری‌ها را مشخص نمود. سپس با ارائه توضیح درباره این بازی می‌توان شاهد شور و هیجان کودک، افزایش تمرکز، هدف‌گیری و ایجاد هماهنگی بین دست و چشم شد.
درست کردن کاردستی
با در اختیار گذاشتن تعدادی کاغذ رنگی، مهره، دکمه، نوارهای پارچه‌های و کاغذی و بسیاری دیگر از وسایل ریز و درشت و حتی دور ریز، می‌توان ساعت‌ها کودکان را سرگرم نموده و به آن‌ها در ایجاد تفکر خلاق و مهارت‌های دست ورزی و افزایش تمرکز و دقت یاری رساند. اگر چه ممکن است کودک به تنهایی قادر به انجام کامل آن نباشد ولی حتی کودک از مشاهده مراحل مختلف ساخت کاردستی و انجام کارهای کوچک و در خور توان خود در تکمیل این فرایند لذت می برد از این رو در این خانه بازی تمامی مراحل درست کردن کار دستی به کودکان آموزش داده می شود تا کودک با روش درست کردن و کار با ابزار ها ساخت کار دستی را بیاموزد که موجب می شود کودک در خانه بسیار راحت تر ابن کار را انجام دهد.
بنشین پاشو بچرخ
این بازی یکی از بازی های پرتحرک برای کودکانمی باشد که این بازی سبب ایجاد هماهنگی ذهن کودک با اعضای مختلف بدن خود می‌شود. می‌توان در هر بار از کودک خواست فعالیت جدیدی نیز به آن اضافه کند؛ مثلاً بنشین بخند، پاشو بچرخ و … . در این بازی کودک تمرکز حواس را آموخته و اطاعت از فرامین و قوانین را یاد می‌گیرد.
خمیر بازی و گل بازی
یکی از بازی های پرتحرک برای کودکان خلق اشکال مختلف از طریق فرم دهی به خمیر و یا گل علاوه بر این که باعث تخلیه هیجانات کودک شده، سبب افزایش خلاقیت در کودک می‌شود. کودک از این طریق می‌توان به تصویر پردازی و تجسم ذهنی پرداخته و مرز خیال و واقعیت را به هم نزدیک کند. این قبیل بازی‌های پر تحرک برای کودکان 2 ساله جذابیت داشته و حتی افراد بزرگسال نیز می‌توانند از تأثیرات این بازی‌ها بهرمند شوند. با درست کردن خمیرهای خوراکی و استفاده از گل‌های بهداشتی می‌توان با خیال راحت شاهد آثار هنری این هنرمندان خلاق و کوچک بود.
بازی صندلی موزیکال
صندلی موزیکال، یکی از قدیمی‌ترین بازی‌های پرتحرک کودکانه است که همچنان جذابیت خود را بین کودکان حفظ کرده است. تعداد صندلی در این بازی همیشه باید یکی کمتر از تعداد نفرات بازی باشد. با پخش موسیقی افراد دور صندلی‌ها حرکت کی کنند و همزمان با قطع صدای موزیک آن‌ها باید روی یکی از صندلی‌ها بنشینند؛ و نفری که موفق به نشستن نشده از دور بازی حذف می‌شود. افزایش دقت و جهت یابی و عکس العمل سریع ازجمله تأثیرات این بازی است که در کنار آمادگی های جسمانی مورد توجه قرار دارد. این بازی برای تقویت حافظه شنیداری کودکان هم بسیار موثر است.
یافتن اشیا
بازی یافتن اشیا از بازی های پرتحرک برای کودکان است انواع گوناگونی دارد. یکی از آن‌ها بصورت تصویری است. کودک با مشاهده و مقایسه دو تصویر مشابه که در یکی از آن تصاویر شی بخصوص حذف شده می‌بایست قادر به تشخیص و یافتن شی موردنظر باشد و یا تصویر اشکال خاصی را که بصورت جداگانه در اختیار کودک قرار گرفته شده را در تصویر دیگری بیابد. این بازی را می‌توان با خارج کردن کودک از اتاقی که قبلاً با دقت به تمام اشیای آن توجه کرده و آن‌ها را به خاطر سپرده و سپس حذف یکی از اشیا در غیاب او انجام داد. کودک باید بتواند هنگام مراجعه مجدد تشخیص دهد که کدام یک از اشیا نیست و یا جای آن تغییر کرده است. در این بازی تمرکز و مهارت توجه کودک رشد می‌یابد. بخاطر سپردن و یادآوری مجدد اشیا و توجه به جزئیات می‌تواند در پیشرفت تحصیلی کودکان نیز مفید و مؤثر باشد.
سیب زمینی داغ
بازی های پرتحرک برای کودکان 2 ساله طی این بازی توپ و یا شی دیگری هنگام پخش موزیک باید بین اعضای گروه دست بدست شود. با پایان یافتن موزیک شی دست هر کسی که بود از بازی حذف می‌شود. هدف در این بازی ایجاد هماهنگی بین اعضای بدن، افزایش سرعت عکس العمل و تقویت قوای حرکتی است.
بازی‌های فکری
بازی‌های فکری گوناگونی در بازار موجود است که می‌تواند کل اعضای خانواده را سرگرم نماید. هنگام خرید می‌بایست به تناسب این بازی‌ها با رده سنی کودک خود که اغلب بر روی بسته بندی نیز درج گردیده است توجه نمود. این بازی‌ها فرصت هم اندیشی و مشارکت برای حل موضوعات را برای کودک فراهم می سازد.
یافتن سکه زیر لیوان
یکی از بازی های پرتحرک برای کودکان یافتن سکه زیر لیوان است که در این بازی به تعدادی لیوان احتیاج داریم. با قرار دادن سکه زیر یکی از لیوان‌ها و حرکت دادن و جابجا کردن آن‌ها از کودک می‌خواهیم که تشخیص دهد سکه زیر کدامیک از لیوان ها است. این بازی هیجان انگیز توجه کودک را به حرکات دست جلب نموده و می‌آموزد ندیدن دلیل بر نبودن چیزی نیست به این ترتیب می‌تواند بر اضطراب جدایی خود فائق شود.
بازی های پرتحرک برای کودکان در بیرون
برخی از یازی های پر تحرک کودکانه نیازمند فضایی بیشتر و یا استفاده از گروه و تعداد بیشتری از افراد برای بازی است. از این رو بهتر است در خارج از خانه انجام شوند. بازی‌های پر تحرک برای کودکان در خارج از محیط خانه به آن‌ها امکان تعامل با گروه های همسالان و افرادی خارج از چهار چوب خانواده را مهیا می سازد که بهتر است با توجه و نظارت والدین انجام شود تا بتوان از بیشترین مزایای آن استفاده نمود.
در بازی های پرتحرک برای کودکان می‌توان، خلاقیت های آنان را در خلق بازی‌های مختلف با توجه به زمان و مکانی که در اختیار دارند یافت. بازی‌هایی که نیازمند جنب و جوش و تحرک بسیار هستند شامل بسیاری از بازی‌های سنتی، مانند الک دولک، گرگم به هوا، لی لی و … می باشند. همچنین تمامی انواع بازی‌هایی که با توپ سر و کار دارند، نظیر تنیس، والیبال، فوتبال، بسکتبال، وسطی، کلیه بازی‌های آبی، پیاده روی، دوچرخه سواری، اسکیت، اسکوتر، کوهنوردی و بسیاری دیگر از این دست ازجمله بازی‌های پر تحرک کودکان محسوب می‌شوند. باید دانست که همراهی اعضای خانواده در برخی از بازی‌های کودکان سبب ایجاد ارتباط مؤثر و بهتری بین آن‌ها می‌شود و در برخی از این بازی‌ها والدین بهتر است تنها نقش مشاور یا ناظر را داشته باشند و کودکان را برای انجام و اجرای بازی‌ها آزاد بگذارند.
خلاقیت بازی های پرتحرک برای کودکان
بازی‌های پر تحرک اغلب بازی‌های هیجان انگیزی هستند که کودکان را به خود جذب کرده و باعث سرگرمی آنان می‌شوند؛ اما از آنجایی که بازی نقش مهمی در تربیت ابعاد مختلف شخصیتی کودکان داشته و در رشد فردی و اجتماعی آنان تأثیر بسزایی دارد، می‌توان از این ابزار قدرتمند در جهت نیل به اهداف ارزشمند دیگری، علاوه بر سلامت جسم و روان کودکان نیز بهرمند شد. یکی از تأثیرات مهم بازی، ایفای نقش موثری است که بازی‌های پرتحرک کودکان در زمینه قوه تخیل و بروز خلاقیت کودکان که البته دو موضوع کاملاً جدا از هم هستند دارند. کودک می‌تواند از این طریق دست به خلق مفاهیم و موقعیت‌های جدیدی در بازی بزند. بازی های پرتحرک برای کودکان معمولاً نیازمند تصمیم گیری در لحظه است. از این رو کودک برای پیشبرد اهداف بازی در زمان مقتضی نیاز دارد که علاوه بر شناخت محیط بازی و رعایت قوانین آن دست بکار یافتن راه و خلق روشی برای نیل به مقصود شود. این موضوع را حتی در بازی های پرتحرک برای کودکان 2 ساله نیز می‌توان بخوبی ملاحظه نمود.
افزایش حس اعتمادبه‌نفس در کودکان، حین بازی‌های پر تحرکی که بطور هدفمندانه خلاقیت او را تحت الشعاع قرار می دهد با ایجاد نوآوری در بازی و خلق انواع جدید بازی های پرتحرک برای کودکان و یا بکار بردن تکنیک ها و روشهای مختلف اصولی دیگر برای به پایان رساندن بازی بوجود می آید. نکته ای که باید در خلال این قبیل بازی‌ها به آن توجه شود این است که باید به کودک آزادی عمل و اندیشه داده و تنها به او رعایت چهارچوب اخلاقیات و قواعد بازی را یاد آور شد. تشویق و توجه به ابداعات و نوآوری های او در بازی که سبب موفقیت های کوچک و بزرگی می‌شوند از سوی والدین و مربیان آگاه می‌تواند در حفظ و ارتقای این مهارت در کودکان مؤثر باشد.
رشد و ارتقای قوه تخیل موضوع دیگری است که در خلال بازی‌های هدفمند در ارتباط با کودکان می‌توان بدان دست یافت. تجسم و تخیل مهارتی است که می‌تواند در دوران کودکی شکل گرفته و تا پایان عمر انسان را همراهی نماید. این مفاهیم نقش زیادی در ایجاد آرامش روانی و حل مشکلات گوناگون زندگی دارد. کودک با قرار دادن خود و سایرین در جایگاه‌ها و نقش‌های مختلف در ذهن خود، به نوعی شخصیت پردازی کرده و با ابعاد گوناگون شخصیت جدیدی که در ذهن خود خلق نموده است، آشنا شده و آن را از زوایای گوناگونی مورد ارزیابی قرار می دهد. در نتیجه می‌تواند در تعاملات اجتماعی بهتر ایفای نقش نمایند. همچنین کودک انعطاف بیشتری در برخورد با شرایط و افراد جدید خواهد داشت. توانایی حل مسئله یکی از نتایج مثبتی است که در نتیجه افزایش خلاقیت و قدرت تخیل در کودکان شکل می‌گیرد. این مهارت در پیشبرد اهداف آموزشی و تحصیلی کودک نیز نقش تعیین کننده‌ای داشته و در آینده فرد برای یافتن و یا ایجاد موقعیت‌های بهتر شغلی و اجتماعی ایفای نقش می‌کند.
خانه بازی کودک بالونیا به‌عنوان یکی از پیشتازان در زمینه تحقق نیازمندی‌های کودکان در زمینه بازی، با فراهم آوردن محیطی شاد و سرشار از بازی های پرتحرک برای کودکان و طراحی انواع بازی‌ها جهت در برگرفتن تمامی جنبه‌های مختلف بازی و تأثیرات آن در کودکان با شخصیت های متفاوت، یکی از بهترین پیشنهاد‌ها در پاسخ به دغدغه‌های والدین در این زمینه است. بهره‌مندی از مشاوره‌های تخصصی ارائه شده توسط مشاوران و روانشناسان مقیم در این مجموعه می‌تواند والدین را برای درک بهتر و شناخت جامع تری از کودکان یاری رسانده و کودکان در محیطی امن و آکنده از شادی و هیجان ضمن بازی، به افزایش و یا اصلاح مهارت‌های مورد نیاز خود بپردازند. تجربه حضور در این مکان فرصت ارزشمندی است که پیشنهاد می‌شود آن را از خود و کودکانمان دریغ نکنیم.
