امروزه فواید بازی های فکری برای کودکان و تأثیرشان در رشد ذهنی و اجتماعی آن ها، غیر قابل انکار است. کودکان به بازی کردن بسیار علاقه‌مند هستند؛ اما باید به این نکته توجه شود که هر بازی برای هر سنی مناسب نیست. وظیفه انتخاب بازی مناسب با سن کودکان بر عهده والدین می‌باشد. بازی های فکری می‌توانند در کنار رشد کودک، مهارت های او را نیز افزایش دهند. هر اندازه سن کودک افزایش پیدا می‌کند، تنوع بازی های فکری برای آن‌ها بیشتر می‌شود. معمولاً سنین بالاتر، بازی های فکری، اهدافی از جمله افزایش حافظه آنی و دیداری، بالا بردن سرعت عمل و قدرت تمرکز را دنبال می‌کنند.
فواید بازی های فکری برای کودکان چیست؟
شاید این سؤال در ذهن افراد ایجاد شود که بازی های فکری چه فوایدی برای کودکان دارند؟ این دسته سرگرمی ها فواید بی شماری را شامل می‌شوند. با کمک این بازی ها، کودکان می‌توانند مغز خود را سرحال نگه دارند. همچنین این محصولات می‌توانند افزایش تفکر در کودکان را نیز در پی داشته باشند.
به منظور آشنایی بیشتر، در این قسمت به بررسی فواید بازی های فکری کودکان می‌پردازیم:
- بهبود روحیه و خلق و خوی کودکان: انجام بازی های فکری از جمله بازی های ساختنی، موجب ترشح هورمون دوپامین در مغز کودکان می‌شود. ترشح این هورمون بر روی خلق و خوی آن‌ها تأثیر می گذارد. همچنین این هورمون، افزایش تمرکز و تقویت حافظه کودکان را نیز در پی دارد. بهبود روحیه کودکان پس از به پایان رسیدن بازی، به دلیل ترشح این هورمون می‌باشد.
- تقویت حافظه کودکان: از مهم‌ترین فواید انواع بازی های فکری، تقویت حافظه است. بسیاری از این وسیله ها برای تمرین ذهن طراحی شده‌اند. این بازی ها نیازمند استراتژی خاص بوده و به تصمیم گیری سریع احتیاج دارند. علاوه بر این، بسیاری از آن ها با رقیب انجام می‌شوند که این موضوع، تمرکز و دقت کودکان را افزایش می‌دهد.
- افزایش ضریب هوشی کودکان: برخی از انواع بازی های فکری با هوش مرتبط هستند. این امر موجب می‌شود تا انجام دادن آن ها باعث افزایش ضریب هوشی کودکان شود. در مورد فواید بازی های فکری کودکان، می‌توان گفت موجب توجه ذهن کودک به سمت تمرکز و استدلال شده و در نهایت، ضریب هوشی آن‌ها را بالا می‌برند.
انواع بازی های فکری کودکان
بازی های فکری برحسب رده سنی کودکان، انواع مختلفی دارند. هنگام خرید این محصولات باید به سن کودک توجه داشته باشید.
مهم‌ترین انواع بازی فکری برای کودکان شامل موارد زیر هستند:
- بازی های معمایی
- بازی های آموزشی
- بازی های کارتی
- بازی های جنگی
- بازی های تست هوش
- بازی های تقویت حافظه
- بازی های تخته ای
تأثیرات بازی های فکری فردی در رشد ذهنی کودکان
اولین و مؤثرترین تأثیری که بازی فکری بر روی کودکان می گذارد، ارتقای رشد مغز و بهبود کارکرد ذهن کودکان می‌باشد. به طور کلی هدف اصلی طراحان آن ها، بهبود رشد و کارکرد ذهن افراد است. در ادامه به بررسی تأثیر بازی های فکری در بهبود عملکرد ذهن کودکان خواهیم پرداخت. این تأثیرات عبارت‌اند از:
- نقش بازی های فکری در درک بیشتر مفاهیم درسی: طبق نظر والدین و مربیان، استفاده از بازی های فکری برای کودکان منجر به آموزش عمیق تر مفاهیم درسی می‌شود. توجه به این نوع از محصولات، می‌تواند به تسهیل و تسریع فرآیند آموزش در مدارس بیانجامد.
- تأثیر بازی های فکری گروهی برای کودکان در رشد اجتماعی: کودکان برای سرگرمی به همبازی نیاز دارند. از مهم‌ترین فواید بازی های فکری برای کودکان می‌توان به نیاز او به هم فکر در این بازی ها اشاره کرد. همراهان کودک در این بازی ها به یکدیگر در زمینه توجه، تمرکز و نتیجه گیری کمک می‌کنند.
نقش بازی های فکری در افزایش توجه، ادراک و تمرکز کودکان
از جمله مهم‌ترین فواید بازی های فکری کودکان، تقویت و افزایش این سه مهارت ذهنی است. در صورتی که مهارت های ذکر شده تقویت نشوند، آموزش در سال های بعدی با شکست مواجه خواهد شد. نکته جالب در مورد این دسته سرگرمی ها، این است که در آن ها، جنبه سرگرمی برای کودکان برجسته تر است. این مسئله موجب می‌شود تا کودکان حین انجام بازی فکری، احساس آموزش و یادگیری نداشته باشند و تنها به جنبه سرگرمی بازی توجه کنند. کارشناسان توصیه می‌کنند برای تقویت تمرکز و توجه کودکان بیش فعال نیز از بازی های فکری استاندارد استفاده شود، بنابراین اگر صاحب فرزند بیش فعال هستید به این مورد توجه کنید.
نقش بازی های فکری در افزایش خلاقیت و تقویت حافظه
از دیگر فواید بازی های فکری کودکان، نقش این بازی ها در تقویت خلاقیت و تخیل آن ها است. معمولاً بازی های فکری موجب درگیری ذهن به منظور درک حقایق و تجزیه و تحلیل آن‌ها می‌شوند. کودکان از طریق این بازی ها می‌توانند حقایق مختلف نهفته در بازی را کشف کنند. شاید جالب باشد بدانید که ذهن کودک برای حل یک پازل، فعالیت بسیار گسترده ای انجام می‌دهد.
مهم‌ترین موارد تأثیرگذاری بازی فکری به صورت گروهی در رشد اجتماعی کودکان، عبارت‌اند از:
کاهش گوشه گیری و افزایش تعامل کودکان با همسالان خود
امروزه با کاهش جمعیت خانواده ها، جمع کودکان نیز بی سر و صداتر و خلوت تر شده است. این امر گوشه گیری و کاهش رشد اجتماعی کودکان را در پی دارد. از جمله فواید بازی های فکری کودکان، این است که این بازی ها به دلیل تعاملی بودن موجب می‌شوند تا کودکان در جمع های کوچک نیز راهی برای برقراری ارتباط با دیگران پیدا کنند. این امر تسریع رشد اجتماعی کودکان را به دنبال خواهد داشت.
ارتقای مهارت های اجتماعی کودکان
اسباب بازی های فکری، کودکان را در تماس با جمع قرار می‌دهند. این مسئله موجب تقویت روحیه تلاشگری و مذاکره، تعامل با گروه همسالان و تجربه آزمون و خطا در بچه ها می‌شود. کودک حین بازی با پیروزی و شکست مواجه می‌شود. او می‌تواند با هر شکست، تجربه جدیدی کسب نموده و روحیه خود را تقویت کند. مسئولیت پذیر بودن از دیگر فواید این موارد برای کودکان می‌باشد. فرد هنگام بازی متوجه می‌شود که نتیجه به دست آمده، حاصل انتخاب او در طول مسیر بازی بوده است.
یادگرفتن همکاری و تعامل گروهی
همان‌گونه که می‌دانید، از نشانه های جامعه پیشرفته، توانایی همکاری اعضای آن جامعه با یکدیگر است. بازی های فکری، روحیه کار گروهی و مشارکت افراد را تقویت می‌کنند. در دنیای امروز، بازی های فکری گروهی، طرفداران فراوانی را به خود اختصاص داده‌اند. از مهم‌ترین فواید این بازی ها، می‌توان به ارتقای روحیه مشارکت، تبادل نظرات و ایده ها و همچنین به وجود آمدن تعاملات سازنده اشاره کرد. با توجه به این گفته ها، می‌توان دریافت که از فواید بازی های فکری بچه ها این است که این بازی ها، می‌توانند راه مؤثری برای ترجیح دادن منافع جمعی به منافع شخصی، توسط افراد باشند.
فواید بازی های فکری سالمندان
بازی های فکری تنها به کودکان اختصاص ندارند. بزرگ‌سالان و سالمندان نیز می‌توانند از این بازی ها نهایت استفاده و لذت را ببرند. بازی فکری مناسب برای سالمندان، می‌تواند از بروز آلزایمر در این افراد پیشگیری کند. معمولاً همه قشر سالمند جامعه دچار آلزایمر نمی‌شوند؛ اما با بالا رفتن سن، احتمال فراموش کاری در این افراد بیشتر می‌شود. به همین دلیل انجام بازی های فکری به آن‌ها پیشنهاد می‌شود. این سرگرمی ها با تحریک مغز، قدرت تمرکز و حافظه سالمندان را افزایش می‌دهد. این بازی ها با بالا بردن قابلیت تحلیل و سرعت پردازش ذهن، موجب تقویت حافظه این افراد می‌شوند.
تأثیرات روانی بازی های فکری خانوادگی
بازی های فکری خانوادگی به علت اینکه به صورت دسته جمعی انجام می‌شوند، به افراد کمک می‌کنند زمان بیشتری را با یکدیگر سپری کنند. از این رو می‌توان گفت یکی از فواید بازی های فکری، این است که محصولات موجب تقویت حس اعتماد به نفس اعضای خانواده، به خصوص کودکان می‌شوند. این بازی ها، کاهش استرس و فشار روانی را نیز در پی دارند. بازی های فکری، توجهات پراکنده افراد خانواده را به خود جلب کرده و افکار آشفته آن‌ها را سر و سامان می بخشند. علاوه بر موارد ذکر شده، این بازی ها با بهبود عملکرد ذهن، به حل مؤثر مسائل کمک می‌کنند.
طراحی برخی از این بازی ها، به گونه ای صورت گرفته است که برای تمام اعضای خانواده جذاب باشند. این شرایط موجب ارتباط متفاوت افراد با یکدیگر می‌شود. علاوه بر این، کودکان هنگام بازی با اعضای خانواده، می‌توانند نقش کمک کردن را تجربه کرده و از توانایی بی نظیر خود لذت ببرند.
جمع بندی
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با فواید بازی فکری، بیشتر آشنا کنیم. این بازی ها با تقویت مهارت های مختلف اجتماعی و فردی، نقش بسیار مؤثری در توانمندی افراد ایفا می‌کنند. با توجه به تجربیات، مشخص شده است که پیدا کردن مجموعه ای که خانواده ها بتوانند با آگاهی از فواید بازی های فکری کودکان، فرزندان خود را برای انجام این بازی ها به آنجا ببرند. این موضوع و پیدا کردن مکانی امن، جزء دغدغه های افراد محسوب می‌شود؛ اما با وجود مجموعه بالونیا، جای هیچ گونه نگرانی برای خانواده ها وجود ندارد.
در این مجموعه، کلیه بازی های فکری متناسب با رده سنی افراد به آن‌ها ارائه می‌شوند. در این خانه بازی، کودکان شما می‌توانند از بهترین سرگرمی های فکری موجود در بازار لذت ببرند و تعاملی سازنده با کودکان دیگر را تجربه کنند. این مسائل باعث می‌شوند تا اعتماد به نفس آن ها تقویت شده و در آینده به افرادی اجتماعی تبدیل شوند.
