بازی نشسته برای کودکان

بازی یکی از نیازهای اساسی همه کودکان است. بازی‌ها مفید به صورت‌های مختلف و با هدف‌های متعدد انجام می‌شوند که کودک به تمام آن‌ها نیاز دارد. اما گاهی اوقات شرایطی پیش می‌آید که کودکان نمی‌توانند به صورت ایستاده بازی کنند. همچنین گاهی انجام بازی‌های نشسته نیز برای رشد فکری و مهارت‌های کودک ضروری است. به همین دلیل شناخت انواع بازی‌های نشسته به والدین کمک می‌کند که اوقات خوبی را برای فرزند خود رقم بزنند و باعث مهارت افزایی آنها شوند. در این مقاله قصد داریم شما را با این نوع بازی‌ها و مزایایی که به همراه دارند آشنا کنیم.

بهترین زمان بازی نشسته با کودکان

همان‌طور که اشاره کردیم گاهی امکان انجام بازی‌های ایستاده وجود ندارد و بهتر است بازی نشسته با کودکان انجام شود. اما چه زمانی برای انجام بازی نشسته برای کودکان مناسب است؟ در این قسمت موقعیت‌هایی که برای انجام این نوع بازی‌ها مناسب هستند را بیان می‌کنیم.

• در زمستان و آب و هوای سرد: زمانی که هوا بسیار سرد است و نمی‌توان بیرون از خانه بازی کرد، بهترین زمان برای انجام بازی‌های نشسته در منزل است. بدین صورت هم کودک سرگرم می‌شود و هم بدون آسیب زدن به وسایل منزل می‌توان بازی‌های مهیج انجام داد.
• در مهمانی‌ها: در مهمانی‌ها بازی‌های ایستاده و پرتحرک باعث شلوغی و سر و صدای بسیار می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق می‌توان بازی‌های نشسته انجام داد تا کودکان سرگرم شوند و از مهمانی لذت ببرند.
• در کلاس درس: گاهی بازی جزئی از فرایند تدریس است و گاهی برای ایجاد انگیزه و انرژی در دانش آموزان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما بازی ایستاده در کلاس درس ممکن است باعث ایجاد بی‌نظمی و مزاحت برای دیگر کلاس‌ها شود؛ به همین دلیل، بهتر است از بازی‌های نشسته استفاده شود.
• هنگام خستگی و بی‌حوصلگی والدین: گاهی اوقات والدین خسته هستند و حوصله بازی کردن با کودکان را ندارند. در این شرایط انجام بازی‌های ایستاده و پرتحرک برای آن‌ها دشوار است؛ بنابراین بهتر است بازی‌های نشسته با کودکان انجام شود تا هم کودک از همراهی والدین لذت ببرند و هم والدین توان بازی با کودکان را داشته باشند.

انواع بازی نشسته برای کودکان

بازی نشسته کودکانه تنوع بسیاری دارد. برای انتخاب بازی و سرگرم کردن کودکان باید به سن و علاقه آنها توجه کرد و بازی متناسب با آن را انجام داد. در این قسمت انواع بازی کودکانه که به صورت نشسته قابل اجرا هستند را معرفی می‌کنیم. این بازی‌ها در خانه کودک نیز انجام می‌شوند. شما می‌توانید با توجه به موقعیتی که در آن قرار دارید بازی‌ها را انجام دهید.

بازی سایه‌ها

برای انجام این بازی اتاق باید تاریک بوده و یک منبع نور وجود داشته باشد. البته می‌توانید این کار را در مقابل خورشید نیز انجام دهید. سپس از کودک بخواهید که سعی کند با دستان خود یا اسباب بازی‌ سایه‌هایی بسازد و با استفاده از این سایه‌ها یک نمایش اجرا کند. او می‌تواند سایه‌ها را به شکل شخصیت‌های یک داستان در بیاورد و به جای هر شخصیت صحبت کند.

کودکان معمولا نسبت به تاریکی ترس دارند و از نظر آن‌ها تاریکی یک موقعیت مخوف است. با انجام این بازی کودکان نگاهی جدید نسبت به تاریکی خواهند داشت. ترس آن‌ها نسبت به تاریکی کم‌تر خواهد شد و با تلاش برای ساخت سایه شخصیت‌ها، خلاقیت آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند.

نقاشی کردن

رنگ آمیزی، نقاشی کشیدن و رنگ بازی کودکان یکی از لذت بخش‌ترین بازی‌ها برای بچه هاست. می‌توان از کودک خواست منظره‌ای را نقاشی کند، یا کتاب رنگ آمیزی را تکمیل کند یا خود درباره هر موضوعی، نقاشی بکشد. این نوع بازی نشسته برای کودکان می‌تواند خلاقیت آن‌ها را تحریک و مهارت‌های دستی آن‌ها را تقویت کند. علاوه بر این نقاشی از شدت استرس و اضطراب کودکان می‌کاهد و موجب افزایش توانایی تمرکز آن‌ها می‌شود. همچنین نقاشی و رنگ آمیزی منجر به بهبود حافظه در کودکان نیز می‌شود.

بازی نمایش با عروسک

در این بازی از کودکان می‌خواهیم با استفاده از اسباب بازی و عروسک‌های خود یک داستان را اجرا کنند. این بازی می‌تواند هم به صورت گروهی و هم فردی انجام شود. خود شما نیز می‌توانید کنترل یکی از عروسک‌های داستان را بر عهده گرفته، داستان را هدایت کنید و مشوق کودکان باشید. کودکان به بازی با عروسک و اسباب بازی‌های خود علاقه دارند. همچنین داستان سرایی یکی از فعالیت‌های مورد علاقه بیشتر کودکان است؛ بنابراین این بازی هم باعث سرگرم شدن و لذت بردن کودکان می‌شود و هم می‌تواند خلاقیت را در آن‌ها تقویت کند.

بازی لگو یا خانه سازی

یکی از محبوب‌ترین و رایج‌ترین بازی‌های نشسته کودکانه، بازی فکری لوگو یا خانه‌سازی است که به صورت نشسته انجام می‌شود. در این بازی کودکان باید از لگو‌ها استفاده کنند تا یک شهر، یک خانه و دیگر اشکال مورد نظر خود را بسازند. در این بازی کودکان از خلاقیت خود در ساخت شکل‌های هندسی کمک می‌گیرند که همین موضوع به رشد این قوه در آن‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این بازی لوگو باعث تقویت مهارت‌های زبانی کودکان و بهبود تصور فضایی آن‌ها می‌شود.

بازی بولینگ

در حقیقت بولینگ یک بازی ایستاده است؛ اما می‌توان آن را به صورت نشسته نیز اجرا کرد. برای انجام این بازی از چند لیوان یکبار مصرف یا شیشه نوشابه استفاده کنید تا هدف را بسازید. سپس کودک باید به میزان مناسب از هدف فاصله بگیرد و بنشیند. سپس سعی کند در همان حالت توپ را طوری هل دهد که تمام هدف‌ها را بیندازد. این بازی برای کودکان بالای ۶ سال مناسب است؛ البته که بزرگسالان نیز از انجام آن لذت می‌برند. با انجام این بازی هماهنگی چشم و دست کودک بهبود پیدا می‌کند و مهارت کودک در هدف‌گیری نیز تقویت خواهد شد.

بازی حافظه رنگ‌ها

برای انجام این بازی چند تکه کاغذ هم شکل و اندازه تهیه کنید که هر یک رنگ متفاوتی داشته باشد. سپس این کاغذهای رنگی را به ترتیب دلخواه بچینید و از کودک بخواهید به دقت آنها را ببیند و ترتیب آن‌ها را در خاطر خود نگه دارد. سپس برگه‌ها را جمع کرده و به دست کودک دهید. از او بخواهید کاغذهای رنگی را به همان ترتیبی که پیش از این قرار داده بودید، بچیند. انجام این بازی نشسته برای کودکان به تقویت قوه حافظه آن‌ها کمک می‌کند و همچنین در طی بازی رنگ‌های مختلف را یاد می‌گیرند.

بازی حافظه حیوانات

برای انجام این بازی به اسباب بازی حیوانات نیاز دارید. اسباب بازی‌ها را در کنار یکدیگر بچینید و به ترتیب نام آن‌ها را به کودک بگویید. از او بخواهید که با دقت به تمام حیوانات نگاه کند‌ و بعد چشمان خود را ببندد. سپس شما یکی از اسباب بازی‌ها را بردارید و از کودک بخواهید چشم‌هایش را باز کند و نام حیوانی که برداشته شده است را به شما بگوید. اگر کودک آن را به یاد نیاورد، می‌توانید صدای آن حیوان را تقلید کنید و به توصیف ظاهر آن بپردازید.

این بازی علاوه بر اینکه در تقویت حافظه کودکان نقش دارد می‌تواند به یادگیری نام حیوانات و ویژگی‌های آنها کمک کند. تاثیرات مثبتی که این بازی بر یادگیری کودکان دارد ثابت کرده که می‌توان آن را برای یادگیری حروف انگلیسی، اعداد و… نیز به کار برد.

تیله بازی

در این بازی کودک باید با استفاده از انگشتان خود، در تعداد حرکات مشخص، تیله را وارد دروازه حریف خود کند‌. البته نحوه ضربه زدن به تیله را باید به او یاد دهید. این بازی علاوه بر جذابیت، سر و صدای چندانی ندارد‌. کودکان بالای ۶ سال می‌توانند این بازی را انجام دهند؛ چراکه که برخی از کودکان کم‌سن‌تر ممکن است تیله را بخورند. تقویت نشانه گیری و تمرکز کودک از جمله نتایج این بازی است.

بازی پازل

پازل، یک بازی نشسته برای کودکان و حتی بزرگسالان است که جذابیت زیادی برای سنین مختلف دارد. جعبه‌های پازل با تنوع بسیار از ساده‌ترین و کم‌ترین قطعات تا پیچیده‌ترین و بیشترین تعداد قطعات در بازار وجود دارند که می‌توانید بر اساس سن، علاقه و توانایی کودک خود آن‌ها را تهیه کنید.

این بازی مزایای بسیاری برای کودکان دارد. کودکان در حین چیدن پازل‌ها، از تجسم طرح‌ها و رنگ‌ها استفاده می‌کنند تا بتوانند طرح اصلی را پیدا کنند. بدین ترتیب هوش فضایی در آن‌ها تقویت می‌شود و هماهنگی بین چشم و دست آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. همچنین کودکان پس از حل پازل اعتماد به نفس بالایی احساس خواهند کرد.

خمیر بازی

خمیر بازی از جمله بازی‌های مورد علاقه کودکان بوده که در سنین مختلف قابل استفاده است. یک جعبه خمیر بازی می‌تواند تا ساعت‌ها کودکان را سرگرم کند. می‌توانید این بازی را با بازی نمایش تلفیق کنید و از کودک بخواهید شکل‌های مختلفی را با خمیر بازی درست کند؛ سپس برای آن‌ها داستان بسازد و اجرا کند.

خمیر بازی علاوه بر اینکه دست ورزی کودکان را بالا می‌برد و عضلات و ماهیچه‌های دست آنها را تقویت می‌کند، با درگیر کردن چشم و دست به صورت هم‌زمان، هماهنگی میان آن‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین خلاقیت کودکان در حین خمیر بازی بیشتر شده و از استرس و اضطراب دور می‌شوند.

بازی توپ پینگ پنگ

برای انجام این بازی از کودک بخواهید در یک نقطه بنشیند و با فاصله مناسب از او، چند لیوان قرار دهید. سپس به او یک توپ پینگ پنگ داده و بخواهید که توپ را پرتاب کند و درون لیوان بیندازد. برای سخت‌تر کردن این بازی می‌توان از لیوان‌هایی که دهانه کوچک‌تری دارند استفاده کرد. بازی توپ پینگ پنگ مناسب کودکان بالای ۵ سال است؛ با این حال معمولا بزرگسالان نیز از انجام این بازی لذت می‌برند. با انجام این بازی می‌توان هماهنگی میان چشم و دست کودکان را تقویت کرد. همچنین قدرت نشانه گیری در آن‌ها نیز بسیار بهتر خواهد شد‌.

مزایای بازی‌های نشسته کودکانه

هر بازی نشسته برای کودکان با توجه به ویژگی‌هایی که دارند و قسمتی از حواس کودک که به خود مشغول می‌کنند، تاثیر متفاوتی بر او می‌گذارند. در کارگاه مادر و کودک، این نوع بازی‌ها معرفی شده و به مزایای آن‌ها نیز اشاره می‌شود. اما در این بخش از مقاله نیز امکان مطالعه مزایای بازی‌های مذکور برای شما فراهم شده است.

1. تقویت تمرکز: برخی از بازی‌های نشسته مانند خانه سازی، بولینگ و…. که معرفی کردیم می‌توانند تمرکز را در کودکان تقویت کنند‌.
2. تقویت مهارت حل مسئله: برخی از بازی‌های فکری نشسته چالش‌هایی را در مقابل کودک قرار می‌دهد. کودک با مواجهه با این چالش‌ها و تلاش برای حل آن‌ها، مهارت حل مسئله را در خود تقویت می‌کند.
3. تقویت حافظه: بسیاری از بازی‌هایی که نام بردیم، موجب تقویت حافظه کودکان می‌شدند.
4. تقویت مهارت‌های اجتماعی: همان‌طور که اشاره شد، برخی از بازی‌ها به صورت گروهی قابل انجام بودند. در صورتی که بازی بدین شکل انجام شود، مهارت‌های اجتماعی کودک بهبود پیدا خواهد کرد.
5. تقویت مهارت‌های ریاضی و شناخت مفاهیم جدید: بسیاری از بازی‌های نشسته به کودک کمک می‌کند که مفاهیم جدیدی را یاد بگیرند یا شناختشان از آن‌ها تقویت شود.
6. تقویت مهارت‌های هنری: بازی‌های نشسته مانند نقاشی، خانه سازی و… موجب تقویت مهارت‌های هنری کودکان می‌شوند. در نتیجه خلاقیت آن‌ها نیز رشد پیدا می‌کند.
7. سرگرمی: کودکان اوقات فراغت زیادی دارند که باید صرف بازی شود. چرا که در حین بازی مطالب بسیاری می‌آموزند و تخلیه انرژی می‌شوند. بازی‌های نشسته نیز سرگرمی و ابزار یاددهی خوبی هستند.
8. افزایش میزان تعاملات: بازی‌های نشسته موجب می‌شوند والدین و مربی‌ها بتوانند تعامل خود را با کودکان افزایش دهند؛ در نتیجه آن‌ها شناخت بیشتری از کودک کسب خواهند کرد.
9. کاهش استرس و اضطراب: کودکان در حین بازی غرق دنیایی شاد و رضایت بخش می‌شوند و این موضوع استرس و اضطراب را در آن‌ها کاهش می‌دهد.

جمع بندی

بازی برای کودکان مانند غذا و خواب بسیار مهم و اساسی است. بازی‌ها به صورت‌های مختلف از جمله نشسته می‌توانند انجام شوند. در این مقاله به معرفی بازی نشسته برای کودکان و مزایایی که به همراه دارد پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد، بازی‌های نشسته در زمستان و آب و هوای سرد که بیرون رفتن از خانه مشکل است، در مهمانی‌ها، در کلاس درس و هنگامی که والدین خسته و بی‌حوصله هستند، کاربرد دارند. بازی سایه‌ها، بازی توپ پینگ پنگ، نقاشی کشیدن، بازی لگو و تیله بازی از جمله بازی‌های نشسته‌ای هستند که معرفی کردیم. این بازی‌ها می‌توانند تقویت تمرکز، حافظ، مهارت‌های اجتماعی، مهارت‌های ریاضی، افزایش میزان تعاملات، کاهش استرس، سرگرمی و گذراندن اوقاتی خوش را برای کودکان به دنبال داشته باشند.