بازی خلاقانه برای کودک
سنین کودکی از سالهای مهم و تأثیرگذار در آینده هر فرد است. به گفته محققین، بیش از نیمی از شخصیت فرد در سالهای پیش از دبستان و کودکی شکل میگیرد. به همین دلیل والدین و بزرگترها نقش بسزایی در دوران کودکی فرزند خود دارند؛ اما متأسفانه برخی از والدین گمان میکنند تنها سرگرم شدن کودک کافی است و آنها را در دنیای خود با وسایل مضری همچون گوشی و تبلت رها میکنند.
ما برای رفع این مشکل در ادامه چندین بازی خلاقانه برای کودکان را معرفی میکنیم تا یاری دهنده شما در تربیت و آموزش فرزند عزیزتان باشیم. در ضمن، این اطمینان را به شما میدهیم با توضیحاتی که در ادامه مطالعه میکنید به راحتی قادر خواهید بود، علایق و استعداد کودک خود برای ساختن آینده ای عالی و مرتبط با تواناییهای که دارد را بشناسید.
مزایای بازی خلاقانه برای کودک در خانه
در چند سال اخیر که متأسفانه استفاده از تبلت و بازیهای رایانهای برای کودکان امری طبیعی بوده است، شاهد رشد کودکانی هستیم که نمیتوانند به راحتی با دنیای واقعی ارتباط برقرار کنند. روحیه کار گروهی و تیمی را نداشته و همچنین قدرت انتخاب رشته در دروس متناسب با توانایی خود را نیز در آینده ندارند. نتیجه این شیوه نادرست تربیت، قطعاً آیندهای مبهم و نامعلوم است.
شما والدین عزیز باید این نکته را مدنظر داشته باشید که ذهن کودکان بسیار فعال است و همواره در حال یادگیری و کاوش است. میدانیم که لازمه شکوفا شدن خلاقیت و استعداد نیز بکارگیری تواناییهایی است که هر فرد در کودکی دارد، پس لطفاً ساده از دنیای کودکان عبور نکنید. از جمله فواید مهم بازیهای خلاقانه کودکانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک به شروع و افزایش رشد و نمو ذهنی: چنانچه ذهن کودک در بچگی با بازیهای فکری و چالش برانگیز به چالش کشیده نشود در آینده برای دیگر آموزشها توانایی لازم را نخواهد داشت.
- افزایش قدرت درک و فهم رشد خلاقیت و قدرت تفکر: کودک برای حل و یافتن جواب وادار به مراجعه به فکر و تواناییهای درونی خود میشود که لازمه پیشرفت قدرت ادراک است.
- افزایش اعتماد بنفس و از بین رفتن نیروهای کاذب: با محول شدن بازیهای فکری کودک حین بازی ذهنش فقط درگیر یادگیری و حل کردن همچنین بکارگیری خلاقیتها است و دیگر مغز کودک به دنبال افکار مشوش و اضطراب گونه نمیرود همین امر به مرور در بزرگسالی موجب میشود فرد هنگام مواجه با مسائل بتواند قدرت تمرکز ویژهای داشته باشد.
- یادگیری برقراری روابط اجتماعی: در اکثر اوقات بازی خلاقانه کودک نیاز به کار گروهی، تحقیق و پرسوجو دارد که موجب میشود کودک با هم بازی خود هم فکری کند و به ایده پردازی بپردازند یا جهت یافتن جواب، سؤالهایی را از بزرگترها بپرسند، این امر بسیار در روابط اجتماعی آینده فرد مؤثر است.
انواع بازیهای خلاق برای کودکان
یافتن بازی برای والدین سخت است؛ چرا که هر بازی اگر پشت سرهم چند روز انجام شود برای بچهها تکراری میشود و جذابیت خود را از دست میدهد و دیگر کودک علاقهای از خود نشان نمیدهد. شما میتوانید با مراجعه به سایت بالونیا با بازیهای متنوع و جذاب آشنا شوید و در بالونیا خانه کودک از سرگرمیهای متنوع، جذاب و آموزشی برای فرزند خود به نحو احسن استفاده کنید. بازیهای بچهگانه به دو دسته تقسیم میشوند که هر کدام، انواع مختلفی از بازیها را در خود جای میدهند که شامل موارد زیر میشوند:
بازیهای خانگی
یعنی فعالیت و بازیهایی که در خانه قابل اجرا هستند و ربطی به بزرگ یا کوچک بودن فضای خانه ندارد همچون موارد زیر:
نقاشی کشیدن
شاید فکر کنید تکراری است اما با خلاقیت میتوانید آن را به یک سرگرمی لذت بخش تبدیل کنید. بدین صورت که دیوار یک قسمت از خانه را با چند کاغذ بپوشانید و آنگاه از فرزند خود بخواهید با سلیقه ای که دارد، نقاشی دیوار را رنگ آمیزی کند. سعی کنید هر دفعه موضوعی متفاوت برای کشیدن انتخاب کنید تا خلاقیت کودک شکوفا شود.
کاردستیهای متفاوت
درست کردن کاردستی در دوران مدرسه و کودکی خودمان یکی از لذت بخشترین تفریحات بود. شما میتوانید هر بار با تهیه کردن وسایل متفاوت و ارزان (مانند انواع دکمه، کاغذهای رنگی، مقوا، سنگ، خاک و گل و …) شوق کودک را افزایش دهید. این بازی ایده پردازی و خلاقیت خفته کودکان را بیدار میکند.
استفاده از بازیهای فکری
همانطور که پیشتر اشاره شد درگیر کردن مغز و بکارگیری ذهن بچه بواسطه بازی خلاقانه برای کودک موجب تقویت حافظه میشود و کودک در طی بازی یاد میگیرد ذهن خود را متمرکز کند روی هدفی که دارد. به طور مثال میتوانید از فرزندتان بخواهید دقیق به وسایل و چیدمان اتاق دقت کند. آنگاه با پارچه چشمهای او را ببندید و خود یا هم بازیاش یکی از وسایل را جابجا یا پنهان کنید. سپس چشمان فرزندتان را باز و از وی بخواهید در یک دقیقه زمان تغییر اتاق را پیدا کند.
خمیر بازی
از بازیهایی که شاید فراموش کرده باشید، شما با تهیه خمیر باکیفیت میتوانید هر بار برای تایم طولانی کودکتان را سرگرم کنید. برای تکراری نشدن بازی نیز هر مرتبه از فرزندتان بخواهید شکل و مجسمههای مشخصی درست کند. مثلاً گاهی با درست کردن حیوانات بخواهید یک باغ وحش کوچک خلق کند یا اعداد ریاضی را باهم درست کنید تا در کنار افزایش تمرکز، آموزشهای ساده ریاضی را فراگیرد.
بازیهای بیرونی
بهتر است گاهی بچهها را به بیرون از فضای خانه ببرید تا با محیط بیرون و آب و هوای تازه نیز ارتباط برقرار کنند. از آنجایی که فضای بیرون بزرگ است و نیازی به کنترل صدا ندارد، کودکان آزادند تا هر نوع بازی را به دلخواه انجام دهند؛ اما چه بهتر که ما بزرگترها چند نوع بازی های خلاقانه برای کودکان را در بیرون از منزل بشناسند که همراه با بازی و فعالیت، آموزش نیز ببیند. در ادامه چند نوع بازی متناسب فضای باز به شما معرفی میکنیم:
گرگم به هوا
نوعی بازی است که حس نوع دوستی در کودک را افزایش میدهد. برای این بازی نیاز به چند کودک دیگر است T یکی از آنها به قید قرعه عنوان گرگ را میگیرد و سپس با شمارش یک تا سه بازی شروع میشود و بچهها باید بدوند تا به یک سنگ، تپه یا جایی برسند که نسبت به گرگِ بازی بلندتر است. چنانچه جایی پیدا نشد دست یکی از همبازیهایش را باید بگیرد و ساکن در جایی بایستد. در غیر این صورت، اگر گرگ به تعقیب کودک بپردازد و آن را لمس کند به گرگِ بازی تبدیل میشود و حال نوبت اوست که به تعقیب دیگران بپردازد.
بولینگ
اگر خود بولینگ ندارید نیازی به هزینه کردن نیست. با چند شیشه نوشابه میتوانید این بازی را در پارک یا سطح مسطحی انجام دهید. قوانین بازی را شرح دهید و بازی را شروع کنید. افزایش تمرکز و دور کردن استرس از فواید این بازی برای کودک است.
لی لی
این بازی بیشتر مورد علاقه دختران است اما جنسیتی ندارد؛ یعنی تفاوتی نمیکند دختر و پسر و هر دو میتوانند لی لی بازی کنند. افزایش تعادل و قدرت بدنی از مزایای این بازی برای کودکان است.
هفت سنگ، آسیا بچرخ، عمو زنجیر باف و …
خاطرهانگیزترین بازیها در تمام دههها دارای فوایدی همچون انسان دوستی، روحیه کار تیمی، تقویت قدرت تمرکز و قوی نمودن قوای بدنی را در خود جای داده ایت. بازیهای دسته جمعی که بزرگترها میتوانند در این مدل بازیها هم بازی کودکان شوند و خاطرهها را زنده کنند.
بازی خلاقانه برای کودک سه ساله
کشیدن نقاشی با وسایل جذاب مانند مداد شمعی، گواش و آبرنگ برای کودک سه ساله بسیار لذت بخش است. از کودک خود بخواهید مزرعه؛ پارک، باغ وحش و … را نقاشی کند تا یاد بگیرد از پیاده سازی ایدههای خود هراسی نداشته باشد. یکی از بازیهای جذاب دیگری که منجر به تقویت تفکر، قوای جسمی، تحرک و فعالیت کودک میشود این است که شما با استفاده از اشیایی همچون بالش، صندلی، میز و … یک زمین ورزشی جذاب با موانع ایجاد کنید و از کودک بخواهید با پریدن از موانع و خزیدن از زیر موانع خود را به مقصد برساند.
زنگ کتاب، بازی خلاقانه دیگری که بسیار در آینده تحصیلی کودک تأثیر میگذارد. بدین صورت که در طول هفته، روز و ساعاتی را مشخص کنید و کتاب داستانی را برای فرزند خود بخوانید و اینگونه متوجه میشوید که کودک به چه نوع نوشتههایی علاقه دارد. همچنین به صورت تفریحی ناخوداگاه کودک خود را به مطالعه عادت میدهید.
بازی خلاقانه برای کودک چهار ساله
اکنون کودک شما چون به سن مدرسه رفتن نزدیک شده است، قطعاً به بازیهای متفاوتتری نیاز دارد تا ذهن و مغز او را به چالش بکشند، بهتر است شما سعی کنید او را در کارهای خود دخیل کنید. چند مثال در ادامه ذکر میکنیم تا راحتتر این سن را درک کنید.
- کیک و شیرینی بپزید، کمک در آشپزی برای کودکان لذت بخش است و از وی بخواهید طبق اندازههایی که میگویید مواد را داخل ظرف بریزد و هم بزند. اینگونه علاوه بر آموزش، همکاری کردن را یاد میگیرد.
- کاردستی با چوب و مقوا، ساختن خانه، درست کردن جامدادی و دیگر موارد این چنینی کودک را خلاق میکند و از وی بخواهید با چوب و تکه پارچههایی که دارد هنر خود را نشان دهد.
- ساخت دستبند و گردنبند، با تهیه تعدادی مهره رنگی و دادن نخ به کودک و از او بخواهید دستبند و گردنبندهای رنگارنگ، یک رنگ و… بسازد.
بازی خلاقانه برای کودک دو ساله
در انتخاب بازی برای کودک دو ساله اندکی باید محتاطانه عمل کرد؛ چرا که کودک هنوز توانایی کافی برای تشخیص خطر ندارد و از بازیهای متناسب دو سالگی میتوان خمیر بازی، کاردستی با کاغذهای رنگی و چسبهای نواری رنگی، قایم باشک، عروسک یا ماشین بازی، کشیدن نقاشی (نمیتوان از کودک دو ساله انتظار کشیدن نقاشی را داشت اما میتوان خطوط صاف، مورب، دایره و … را به او یاد داد) را نام برد. بازی دیگری که میتوان در این سن با کودک انجام داد، تشخیص و یادگیری رنگها به وسیله کاغذ رنگی و مداد رنگی است. همچنین برای یادگیری اشکال هندسی میتوانید هر شکل را در تعداد چندتایی برش بزنید و آنگاه از کودک بخواهید اشکال یک شکل را کنار هم قرار دهد.
جمع بندی
بازی خلاقانه برای کودک و پیش دبستانیها موجب تقویت و افزایش قدرت تفکر، تمرکز، نوع دوستی و قدرت تصمیم گیری و ایده پردازی میشود که تمام این ویژگیها در زندگی و آینده شغلی و تحصیلی فرد تأثیر بسزایی دارند. شاید برایتان سخت باشد یافتن بازیهای متناسب با سن کودک، اما با کمی جستجو همچنین یادآوری بازیهای کودکانه خودتان، سرگرمیهای مفیدی پیدا میکنید که فرزندتان همزمان با بازی و تفریح، آموزش نیز ببیند. البته باید هر بازی را مختص سن و سال کودک انتخاب کنید تا موجب دلزدگی نشوند.