بازیهای بومی همیشه جذاب بودهاند. شاید نسل جدید این بازیها را نشناسند اما برای بسیاری از شما که این مقاله را میخوانید، جذاب و خاطرهانگیز است. با شنیدن نام آن احتمالاً به یاد روزهایی میافتید که با دوستان قدیمی خود دور هم جمع میشدید و با این بازی اوقات خوشی را تجربه میکردید. بد نیست این بازی را به کودکان خود نیز معرفی کنید. حدس ما این است که تاپ تاپ خمیر برای کودکان بسیار جذاب خواهد بود.
تاریخچه بازی تاپ تاپ خمیر
بازیهای بومی و سنتی ایرانی ریشه در باورها، فرهنگ و آداب و رسوم گذشتگان ما دارند. برای شناخت تاریخچه این بازیها باید سری به تاریخ بزنیم و به میان مردمی برویم که در سالهای بسیار دور و دراز میزیستند و برای سرگرم شدن، انواع بازی محلی را انجام میدادند. بسیاری از این بازیهای قدیمی مختص کودکان نبود و برای بزرگسالان نیز جذابیت زیادی داشت. تاپ تاپ خمیر شیشه پر پنیر یکی از این بازیها است؛ حتی در خانه کودک بالونیا که بهترین خانه بازی کودک در تهران است هم همیشه صدای شعرهای تاب تاب خمیر به گوش میرسد. بازی محبوب کودکان! بازی که کودکان در سالهای شصت با شور و اشتیاقی وصف ناپذیر آن را انجام میداند و شعر جذاب آن را با صدایی بلند میخواندند. اگر از کوچه و محلههای شلوغ و پر هیاهو عبور میکردید، حتماً صدای آنها را میشنیدید.
برای انجام این بازی یکی از بازیکنان به حالت سجده روی زمین میافتاد و اوستا چشمان او را با پارچه میبست. سپس دست یکی از این بچهها را بالا میبرد و همانطور که آرام به پشت او میزد، میخواند: «تاپ تاپ خمیر، شیشه پُر پنیر، دست کی بالا؟» بازیکن باید حدس میزند اسم شخصی که دستش را بالا برده چیست. در صورتی که درست حدس زده بود، برنده شده و یک امتیاز میگرفت. در این لحظه کسی که دستش بالا برده شده بود، باید جای بازیکن را میگفت و در صورت اشتباه، خودش بازی را پی میگرفت.
این بازی تا جایی ادامه پیدا میکرد که بازیکن درست حدس بزند. در انتها با شمارش امتیازات برنده مشخص میشد. اگرچه ساختار این بازی در همه جا به یک صورت بود اما در برخی نواحی بازی با تغییراتی همراه میشد. مثلاً در بخش پایانی اگر شخص حدس اشتباهی میزد باید تنبیه میشد و اوستا خود نوع تنبیه را مشخص میکرد. اوستا از بازیکن میپرسید: قیچی یا سوزن؟ اگر بازیکن قیچی را انتخاب میکند، اوستا پشت دست او را نیشگون میگرفت و اگر انتخاب او سوزن بود، اوستا با انگشت خود مانند سوزن به پشت شخص ضربه میزد.
بازی تاپ تاپ خمیر چگونه است
بازی تاپ تاپ خمیر از سادهترین بازیها است. این بازی به هیچ ابزار خاصی نیاز ندارد و تنها کافیست بین ۲ تا ۱۰ نفر از بازیکنان، دو هم جمع شوند. برای انجام این بازی میتوانید مطابق با دستورالعمل زیر پیش بروید:
- در قدم اول یکی از بازیکنان باید نقش اوستا را بپذیرد.
- اوستا یکی از بچهها را به حالت سجده میخواباند و از او میخواهد که چشمهایش را ببندد.
- پس از آن دست یکی از بچهها را بالا میبرد و با ضربه زدن آهسته به پشت بازیکن از او میپرسد: تاپ تاپ خمیر شیشه پر پنیر دست کی بالا؟
- در این موقع بازیکن باید حدس بزند کسی که دست او بالا برده شده کیست. اگر این حدس درست باشد، بازیکن برنده شده و یک امتیاز دریافت میکند.
- حال شخصی که دستش بالا برده شده بود، باید جای بازیکن را بگوید. در صورتی که حدس او درست نباشد، امتیاز منفی میگیرد و خود بازی را تکرار میکند.
- بازی تا زمانی ادامه پیدا میکند که بازیکن حدس درستی بزند. در انتها امتیازات کسب شده شمارش میشود و برنده مشخص خواهد شد.
قوانین بازی تاپ تاپ خمیر
بازی تاپ تاپ خمیر که یک بازی محبوب و پرطرفدار بین دخترها و پسرها است، بر اساس سلسله قوانینی اداره میشود که البته این قوانین سخت و پیچیده نیست. با این حال رعایت قوانین کاملاً ضرورت دارد و نمیتوان از آن چشم پوشید. اگر بچهها متعهد به انجام این قوانین نباشند، بازی به درستی جریان نمییابد و نظمی که بازی را جذاب میکند، وجود نخواهد داشت؛ اما آیا میدانید این قوانین کداماند؟
مهمترین قوانین بازی تاپ تاپ خمیر:
- قانون اول اینکه بازی تاپ تاپ خمیر باید گروهی انجام شود.
- کسی که به عنوان اوستا انتخاب میشود، بهتر است که از همه بزرگتر بوده و دیگران به او احترام بگذارند.
- بازیکنی که به حالت سجده روی زمین میخوابد، باید چشمانش را کاملاً ببندد.
- در صورتی که بازیکن نتواند جای بازیکن را حدس بزند، جریمه میشود و ضمن دریافت امتیاز منفی، مجبور است خود بازی را پی بگیرد.
- معیار تشخیص برنده در این بازی، امتیازاتی بوده که دریافت شده است. هر کس امتیازات بیشتری به دست آورد، برنده خواهد شد.
هدف بازی سنتی تاپ تاپ خمیر
بازی قدیمی تاپ تاپ خمیر، برای کودکانی که آن را انجام میدهند، بینهایت مفید و سودمند است. والدینی که تلاش میکنند کودکان خود را با این بازی جذاب و ارزشمند آشنا نمایند، شاید ندانند که با این کار به چه اهداف مهمی دست پیدا میکنند. مهمترین هدف بازی محلی تاپ تاپ خمیر شیشه پر پنیر، تقویت حافظه است. کودکانی که بازی های جذابی نظیر این و کش بازی انجام می دهند، دقت بیشتری در فعالیتهای خود دارند و با تقویت دقت و هوش، آینده درخشانتری بهویژه از نظر تحصیلی خواهند داشت.
در کنار اینها، نشاط و سرگرمی از اهداف مشخص و سادهای است که کودکان با انجام بازی تاپ تاپ خمیر به آن دست مییابند. در واقع آنها اوقات فراغت خود را به بهترین شکل ممکن سپری کرده و لحظههای بسیار جذاب و شادابی با دوستان خود خواهند داشت.
متن کامل شعر تاپ تاپ خمیر
گفتیم که بازی سنتی تاپ تاپ خمیر بسیار ساده است. کودکان میبایست متن شعر این بازی محلی را حفظ کنند و در حین بازی آن را بخوانند. این شعر ریتمی عالی دارد و بسیار جذاب است.
تاپ تاپ خمیر
شیشهُ پر پنیر
دو تا نون بیار
یه کباب بگیر!
شیش سیخ کباب عالی
فقط سیخی شیش هزار
اگه میتونی با من
بگو تو اینو چند بار
یه بازی خوب همین حالا
کی دلش میخواد دست کی بالا؟! من من من من…
تاب تاب خمیر
شیشه پر پنیر
سبزی و پیاز باقالی و سیر
زنبیلو بیار میوه تو بگیر
هر چی بخوای ما داریم
میوهی فصل نوبر
سوا کن و جدا کن
بیغصه و دردسر
واسهی مامان
واسه بابا
کی میره خرید؟
دست کی بالا؟
تاپ تاپ خمیر
شیشه پر پنیر
اگه تو دیدی یه آدم پیر
زود برو جلو دستشو بگیر
برات دعا میکنه
الهی پیر شی جوون
تو هم با خنده میگی
من کاری نکردم ممنون
دعای خیر همین حالا
کی دلش میخواد دستا بالا؟! …
دعای خیر همین حالا
کی دلش میخواد دستا بالا
بیشتر بخوانید: در این بخش دعوت میکنیم که “شعر گرگم و گله میبرم” را هم ببینید. در این مقاله هم نحوه بازی گرگم و گله میبرم و قوانین آن را آموزش داده ایم و هم متن کامل این شعر را قرار داده ایم تا بچه ها در بازی های گروهی خود این شعر زیبای نوستالژی را باهم هم خوانی کنند.
جمعبندی
کودکان از انجام بازیهایی مانند تاپ تاپ خمیر بینهایت لذا میبرند. چنین بازیهایی در خانه کودک بالونیا به بچهها آموزش داده میشود. والدین میتوانند فرزند دلبند خود را به این خانه بازی بیاورند و مطمئن باشند که بچهها در این خانه بزرگ و زیبا، بهترین بازیها را میآموزند. بازی محلی تاپ تاپ خمیر تنها یکی از بازیهای جذابی است که فرزند شما در خانه کودک بالونیا میآموزد. به غیر از آن میتوان دهها بازی سنتی دیگر را مثال زد که توسط کادر حرفهای و متعهد خانه کودک بالونیا، آموزش داده خواهد شد. این بازیها قدیمی هستند اما جذابیت خود را تا به امروز حفظ کردهاند. شک نکنید که کودک شما با یاد گرفتن بازیهایی مانند تاب تاب خمیر از نظر ذهنی نیز تقویت میشود و اوقات سرگرمی او بسیار شیرین و دلانگیز خواهد شد.